Jednym z podstawowych praw rzeczowych jest prawo w?asno?ci, które podlega ochronie prawnej. Wszelkie ograniczenia prawa w?asno?ci mog? wynika? z ustawy, z zasad wspó??ycia spo?ecznego albo ze spo?eczno gospodarczego przeznaczenia tego? prawa w?asno?ci. Najwi?ksze znaczenie maj? ograniczenia wynikaj?ce z ustaw. Wyró?ni? mo?na trzy kryteria, które w oparciu o które s?d rozstrzyga czy naruszenie w?asno?ci w konkretnym przypadku mia?o miejsce, tj.:
przeci?tna miara, oceniana jest przez obiektywne kryteria. Zak?ada obowi?zek biernego znoszenia oddzia?ywania na nieruchomo?? w okre?lonej postaci oraz stopniu. W jej ramach istnieje mo?liwo?? oddzia?ywania na grunty czy nieruchomo?ci s?siednie.
przeznaczenie spo?eczno gospodarcze nieruchomo?ci wyznacza stopie? dopuszczalnego oddzia?ywania na nieruchomo?ci s?siednie i mo?liwo?? korzystania z nieruchomo?ci przez w?a?ciciela
stosunki miejscowe oznaczaj? aktualnie przyj?ty sposób u?ywania nieruchomo?ci na pewnym terenie (np. zwyczaje miejscowe, odmienne w du?ym mie?cie ni? np. w miejscowo?ci uzdrowiskowej)
W ka?dym konkretnym przypadku, s?d powinien rozwa?y? czy ta przeci?tna miara z uwzgl?dnieniem tych dalszych dwóch okoliczno?ci zostaje przekroczona czy te? nie. Jednocze?nie, wyst?puj? równie? spory graniczne w stosunkach realnych. Post?powanie rozgraniczeniowe nieruchomo?ci odbywa si? w trybie administracyjnym - przeprowadzane jest przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta przy pomocy geodety. W ramach post?powania administracyjnego sprawa mo?e si? zako?czy? poprzez zawarcie ugody albo wydanie decyzji przez organ w?a?ciwy
W przypadku, gdy wydanie decyzji w tym przedmiocie nie jest mo?liwe lub wtedy, gdy strona nie jest z wydanej decyzji sprawa przekazywana jest do s?du cywilnego. Warto zwróci? uwag?, ?e od decyzji administracyjnej jako odwo?anie s?u?y do s?du cywilnego, a nie w trybie administracyjnym. Warunkiem wyst?pienia na drog? s?dow? o rozgraniczenie nieruchomo?ci jest uprzednie wykorzystanie drogi administracyjnej. Wyró?nia si? trzy podstawy do wydania orzeczenia. Pierwsz? z nich jest uwzgl?dnienie stanu prawnego nieruchomo?ci. Drugim z nich jest stan ostatniego posiadania, a zatem stan istniej?cy przed wdaniem si? stron w spór o przebieg granicy. Trzecim natomiast jest dokonanie rozgraniczenia nieruchomo?ci przez s?d z uwzgl?dnieniem wszelkich okoliczno?ci przemawiaj?cych za okre?lonym rozgraniczeniem. W praktyce s?dy s? zobowi?zane do stosowania si? do tak ustalonej kolejno?ci podstaw do wydania orzeczenia. Warto mie? na uwadze, ?e nak?ady jak i korzy?ci z urz?dze?, które znajduj? si? na granicy strony powinny ponosi? w cz??ciach równych, o ile obie z nich korzystaj?. W praktyce, problem rozdzia?u kosztów przyk?adowo p?otu pojawia si? tylko wtedy je?eli mia?by przebiega? nad granic?. Ponadto, je?eli p?ot mia?by przebiega? nad sam? granic? to wymagana jest zgoda s?siada. Na wykonywane prawa w?asno?ci na innych s?siednich nieruchomo?ciach wp?ywaj? tzw. immisje. Immisje celowe - bezpo?rednie s? bezwzgl?dnie zakazane. Natomiast wyst?puj? równie? immisje po?rednie tzn. immisj,i które nie maj? charakteru celowego, ?wiadomego dzia?ania, ale jednakowo? wp?ywaj? na wykonywanie w?asno?ci na innych s?siednich nieruchomo?ciach.