Prawo dziecka do ?ycia


Jednym z fundamentalnych praw dziecka jest prawo dziecka do ?ycia. Prawo dziecka do ?ycia wyra?ono ju? na gruncie Konstytucji RP, aktu prawnego o najwy?szej mocy prawnej w Polsce. Prawo dziecka do ?ycia zawarto tak?e w przepisach Konwencji ONZ o prawach dziecka z 1989 roku, która zosta?a ratyfikowana przez Polsk? w 1991 roku. Z prawem dziecka do ?ycia w ?cis?ym zwi?zku pozostaje prawo dziecka do godnego ?ycia oraz rozwoju, jak równie? zakaz torturowania, niegodnego, poni?aj?cego traktowania i karania. Zakazana jest tak?e stosowanie przemocy (fizycznej lub psychicznej) wobec osoby dziecka. Prawo dziecka do ?ycia ma charakter niezbywalny. W ?wietle przepisów o planowaniu rodziny, prawo dziecka do ?ycia podlega pewnym ograniczeniom.

W pewnych wyj?tkowych wypadkach dopuszcza si? bowiem mo?liwo?? przerwania ci??y, po spe?nieniu ustawowych przes?anek. Przerwanie ci??y mo?liwe jest tylko w trzech sytuacjach, za? zabieg ten mo?e zosta? przeprowadzony tylko przez lekarza. Po pierwsze, dopuszczalne jest przerwanie ci??y, gdy stanowi ona zagro?enie dla ?ycia lub zdrowia kobiety ci??arnej. Po drugie, przerwa? ci??? mo?na tak?e w wypadku, gdy badania prenatalne lub inne przes?anki medyczne wskazuj? na wysokie prawdopodobie?stwo ci??kiego i nieodwracalnego upo?ledzenia p?odu albo nieuleczalnej choroby zagra?aj?cej jego ?yciu. W tym przypadku przerwanie ci??y jest dopuszczalne do chwili osi?gni?cia przez p?ód zdolno?ci do samodzielnego ?ycia poza organizmem kobiety ci??arnej.

Po trzecie, przerwanie ci??y jest mo?liwe wtedy, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, ?e ci??a powsta?a w wyniku czynu zabronionego. W takiej sytuacji przerwanie ci??y jest mo?liwe tylko do 12 tygodnia ci??y (pó?niej przerwanie ci??y jest zabronione). Ponadto, wymagane jest, aby kobieta wyrazi?a pisemn? zgod? na przerwanie ci??y. W przypadku ma?oletniej lub kobiety ubezw?asnowolnionej ca?kowicie konieczne jest uzyskanie pisemnej zgody jej przedstawiciela ustawowego. Je?eli przerwanie ci??y dotyczy osoby ma?oletniej powy?ej 13 roku ?ycia, konieczne jest, aby i ona wyrazi?a pisemn? zgod? na taki zabieg. W przypadku ma?oletniej poni?ej 13 roku ?ycia konieczna jest zgoda s?du (za? osoba ma?oletnia jest uprawniona do przedstawienia swojej opinii). Tak?e prawo karne chroni ?ycie dziecka, i to ju? w fazie prenatalnej (tj. ?ycie dziecka od chwili pocz?cia do chwili narodzin), a tak?e ?ycie kobiety ci??arnej oraz jej prawo do macierzy?stwa.

Kodeks karny przewiduje dwie odmiany przest?pstwa przerwania ci??y wbrew woli kobiety: poprzez zastosowanie wobec niej przemocy (lub przerwanie ci??y w inny sposób) albo poprzez doprowadzenie kobiety ci??arnej do przerwania ci??y przemoc?, gro?b? bezprawn? lub podst?pem. Przest?pstwem jest równie? przerwanie ci??y za zgod? kobiety ci??arnej, ale wbrew przepisom ustawy o planowaniu rodziny, ochronie p?odu ludzkiego i warunkach dopuszczalno?ci przerywania ci??y. Przest?pstwem jest te? udzielenie kobiecie ci??arnej pomocy lub nak?anianie jej do przerwania ci??y wbrew przepisom ustawy o planowaniu rodziny. Nak?anianiem jest namawianie kobiety do przerwania ci??y. Natomiast, poprzez udzielenie pomocy kobiecie ci??arnej do przerwania ci??y rozumie si? wszystkie czynno?ci u?atwiaj?ce i umo?liwiaj?ce dokonanie aborcji.



Przeglądaj artykuły prawnicze