Przedawnienie w prawie karnym powoduje, i? po up?ywie okre?lonego przez ustaw? karn? czasu nie mo?na wymierzy? kary za przest?pstwo. Uchylenie mo?liwo?ci ukarania sprawcy przest?pstwa ma charakter bezwzgl?dny i nast?puje z mocy prawa. W zale?no?ci od rodzaju przedawnienia nie mo?na: wszcz?? post?powania karnego (przedawnienie ?cigania), wyda? wyroku (przedawnienie wyrokowania) albo wykona? orzeczonej ju? kary (przedawnienie wykonania kary). Instytucji przedawnienia nie stosuje si? natomiast do zbrodni przeciwko pokojowi, ludzko?ci i przest?pstw wojennych. Nie ma ona równie? zastosowania do umy?lnego przest?pstwa: zabójstwa, ci??kiego uszkodzenia cia?a, ci??kiego uszczerbku na zdrowiu lub pozbawienia wolno?ci ??czonego ze szczególnym udr?czeniem, pope?nionego przez funkcjonariusza publicznego w zwi?zku z pe?nieniem obowi?zków s?u?bowych.
Karalno?? przest?pstwa ?ciganego z oskar?enia prywatnego ustaje z up?ywem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedzia? si? o osobie sprawcy przest?pstwa, nie pó?niej jednak ni? z up?ywem 3 lat od czasu jego pope?nienia. Niemniej jednak, je?eli sprawca przest?pstwa zosta? skazany prawomocnym wyrokiem, to po up?ywie pewnych terminów okre?lonych w ustawie karnej, mo?e mie? miejsce przedawnienie wykonania kary (niemo?liwo?? jej wykonania). Termin przedawnienia wykonania kary liczy si? od chwili uprawomocnienia wyroku. Nie mo?na wi?c wykona? kary prawomocnie orzeczonej, je?eli up?yn??o 30 lat od skazania na kar? pozbawienia wolno?ci przekraczaj?c? 5 lat albo na kar? surowsz?. W przypadku skazania na kar? pozbawienia wolno?ci poni?ej 5 lat, termin przedawnienia wykonania tej kary wynosi 15 lat. W przypadku skazania sprawcy na inn? kar?, jej przedawnienie wynosi lat 10.
Doda? nale?y, i? mo?liwe jest tak?e przedawnienie wykonania ?rodków karnych. Wynosi ono 10 lat od chwili ich orzeczenia, za wyj?tkiem ?rodka karnego w postaci obowi?zku naprawienia szkody (termin przedawnienia tego ?rodka jest d?u?szy i wynosi 15 lat od chwili jego orzeczenia). Kodeks karny przewiduje ponadto przerw? (spoczywanie) biegu przedawnienia. Oznacza to, i? przedawnienie nie biegnie, je?eli ustawa nie pozwala na wszcz?cie post?powania karnego lub na jego dalsze prowadzenie. Przeszkoda ta musi mie? charakter prawny (np. immunitet poselski), a nie faktyczny.
Wskaza? nale?y, ?e bieg terminu przedawnienia karalno?ci przest?pstwa rozpoczyna si? od czasu pope?nienia czynu zabronionego. Natomiast, w przypadku, gdy dokonanie przest?pstwa zale?y od nast?pienia okre?lonego w ustawie skutku, bieg przedawnienia rozpoczyna si? od czasu, gdy skutek nast?pi?. W praktyce wyst?powania przest?pstw wieloczynowych lub czynów ci?g?ych okres przedawnienia liczy si? od ostatniej czynno?ci realizuj?cej znamiona zabronionego zachowania si?.
Wprowadzenie instytucji przedawnienia do polskiego porz?dku prawnego uzasadniono m.in. tym, ?e up?yw czasu zaciera pami?? o krzywdzie wyrz?dzonej przest?pstwem i w zwi?zku z tym nie jest niezb?dne zado??uczynienie poczuciu sprawiedliwo?ci, a tak?e na mog?ce wyst?pi? z up?ywem czasu trudno?ci dowodowe w ustaleniu prawid?owego przebiegu zdarze? w procesie. Przedawnienie nast?puje w rezultacie up?ywu okre?lonego czasu.