System emerytalny w Polsce


Zgodnie z przepisami o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze? Spo?ecznych zasady ustalania prawa do emerytury oraz ustalenie jej wysoko?ci s? ró?ne dla dwóch kategorii wiekowych. Odmiennie potraktowano osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. oraz osoby urodzone przed dniem 1 stycznia 1949 r. Emerytura jest to ?wiadczenie pieni??ne maj?ce na celu zabezpieczenie bytu osób, które przez wzgl?d na swój wiek nie mog? pracowa? zarobkowo albo zdolno?? tak? utraci?y w du?ym stopniu oraz nie posiadaj? ?róde? dochodu zapewniaj?cych mo?liwo?? utrzymania. Jedn? z g?ównych cech ?wiadcze? emerytalnych jest brak ich ekwiwalentno?ci (równowarto?ci) wzgl?dem wysoko?ci sk?adek z tytu?u ubezpieczenia spo?ecznego, które p?aci si? w okresie aktywno?ci zawodowej.

Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r. nabywaj? prawo do emerytury z Funduszu Ubezpiecze? Spo?ecznych wed?ug nowych zasad. Po pierwsze nabycie prawa do ?wiadczenia emerytalnego jest niezale?ne od faktu przyst?pienia lub nieprzyst?pienia do jednego z otwartych funduszy emerytalnych. Osobom, które przyst?pi? do takiego otwartego funduszu emerytalnego, zostanie natomiast przyznana okresowa emerytura kapita?owa. Po drugie – prawo do emerytury nie jest równie? uzale?nione od udowodnienia okre?lonego minimalnego okresu ubezpieczenia. Oznacza to, i? przy stwierdzeniu prawa do emerytury nie jest brany pod uwag? sta? pracy. Jedynym warunkiem nabycia takiego prawa jest bowiem osi?gni?cie minimalnego wieku emerytalnego. Wiek ów wynosi co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla m??czyzn. Niemniej jednak, za?o?eniem reformy systemu emerytalnego w Polsce obecnie jest wyd?u?enie wieku emerytalnego kobiet i m??czyzn i jego zrównanie.

W przypadku ?wiadcze? emerytalnych dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 roku nabywaj? one prawo do emerytury na poprzednich zasadach. ?wiadczenie emerytalne przys?uguje im  po osi?gni?ciu wieku emerytalnego, który wynosi co najmniej 60 lat dla kobiet i 65 lat dla m??czyzn. Co wi?cej jednak, osoby te musz? udowodni? posiadanie tzw. okresu sk?adkowego i niesk?adkowego, który wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla m??czyzn. W pewnych okoliczno?ciach mo?liwe jest tak?e przej?cie na emerytur? przy skróceniu okresu sk?adkowego i niesk?adkowego o 5 lat, przy osi?gni?ciu wskazanego wy?ej wieku emerytalnego. Emerytura w Polsce opiera si? na trzech filarach. Pierwszy filar to emerytura wyp?acana z Zak?adu Ubezpiecze? Spo?ecznych. Ma on charakter obowi?zkowy, powszechny i jest zarz?dzany przez pa?stwo. Emerytura z I filaru opiera si? na tzw. systemie repartycyjnym. Ma on charakter umowy pokoleniowej, co oznacza, ?e wyp?acane emerytury finansowane s? ze sk?adek osób pracuj?cych.

Drugi filar stanowi? otwarte fundusze emerytalne (OFE). Ma on równie? charakter obowi?zkowy i powszechny, za? oparty jest na systemie kapita?owym. Drugim filarem zarz?dzaj? prywatne podmioty, którymi s? powszechne towarzystwa emerytalne (PTE). Trzeci filar stanowi dodatkow? emerytur?, która pochodzi z oszcz?dno?ci w towarzystwie ubezpieczeniowym lub w innej instytucji finansowej. Ma on zatem charakter dodatkowy i dobrowolny. Oparty jest na systemie kapita?owym, którym równie? zarz?dzaj? prywatne podmioty. Filar ten mo?e by? realizowany w wielu formach, m.in. poprzez ubezpieczenie grupowe prowadzone przez zak?ad pracy lub poprzez ubezpieczenie indywidualne, które zapewnia dodatkowo zabezpieczenie rodziny na wypadek ?mierci ubezpieczonego.



Przeglądaj artykuły prawnicze