W?adza rodzicielska


Rodzice nabywaj? okre?lone prawa i staj? si? podmiotami okre?lonych obowi?zków w chwili urodzenia dziecka. Pewne ograniczone prawa i obowi?zki przys?uguj? im jednak ju? wcze?niej w stosunku do nienarodzonego jeszcze dziecka (nasciturusa). Dziecko pozostaje pod ich w?adz? rodzicielsk? a? do osi?gni?cia pe?noletnio?ci. W?adza rodzicielska przys?uguje, co do zasady obojgu rodzicom. Jedynie w sytuacji, gdy drugi z rodziców nie ?yje, zosta? pozbawiony w?adzy rodzicielskiej albo w?adza ta zosta?a w stosunku do niego zawieszona lub te?, gdy nie posiada pe?nej zdolno?ci do czynno?ci prawnych, w?adz? rodzicielsk? sprawuje tylko jeden z rodziców. Ka?dy z rodziców, któremu w?adza rodzicielska przys?uguje jest jednocze?nie obowi?zany i uprawniony do jej wykonywania. Decyzje dotycz?ce dziecka rodzice powinni podejmowa? wspólnie, w braku za? porozumienia mi?dzy nimi rozstrzyga o tym s?d opieku?czy.

W?adza rodzicielska obejmuje przede wszystkim prawo i obowi?zek rodziców do wykonywania pieczy nad osob? i maj?tkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka z poszanowaniem jego godno?ci i praw. Rodzice wychowuj?c dziecko pozostaj?ce pod ich w?adz? rodzicielsk? kieruj? nim i troszcz? si? o jego rozwój, zarówno fizyczny, jak i duchowy. Staraj? si? przygotowa? je jak najlepiej do ?ycia i pracy dla dobra spo?ecze?stwa. Maj? przy tym konstytucyjnie zagwarantowane prawo do wychowania dzieci zgodnie z w?asnymi przekonaniami. Zastrze?one jednak zosta?o, ze wychowanie powinno uwzgl?dnia? stopie? dojrza?o?ci dziecka, wolno?? jego sumienia i wyznania, a tak?e jego przekonania. W?adza rodzicielska powinna by? sprawowana zgodnie z interesem dziecka i spo?ecze?stwa. Podczas wykonywania w?adzy rodzicielskiej rodzice powinni zawsze kierowa? si? dobrem dziecka. Dlatego te?, podejmuj?c decyzje w wa?nych sprawach dotycz?cych osoby lub maj?tku dziecka, powinni w miar? mo?liwo?ci (uwzgl?dniaj?c m.in. stopie? dojrza?o?ci i stan zdrowia dziecka) uwzgl?dnia? jego rozs?dne potrzeby i ?yczenia. Piecza nad dzieckiem sprowadza si? do zapewnienia mu bezpiecze?stwa i w?a?ciwej ochrony, opieki, prawid?owego rozwoju, nale?ytych warunków bytowych itd.

Rodzice s? ponadto ustawowymi przedstawicielami dziecka pozostaj?cego pod ich w?adz? rodzicielsk?. Je?eli dziecko pozostaje pod w?adz? rodzicielsk? obojga rodziców, ka?de z nich mo?e dzia?a? samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka. Jednak?e ?adne z rodziców nie mo?e reprezentowa? dziecka:
• przy czynno?ciach prawnych pomi?dzy dzie?mi pozostaj?cymi pod ich w?adz? rodzicielsk?;
• przy czynno?ciach prawnych pomi?dzy dzieckiem a jednym z rodziców lub jego ma??onkiem (chyba ?e czynno?? prawna polega na bezp?atnym przysporzeniu na rzecz dziecka albo dotyczy nale?nych dziecku od drugiego z rodziców ?rodków utrzymania i wychowania).

Rodzice sprawuj?cy w?adz? rodzicielsk? s? tak?e obowi?zani sprawowa? z nale?yt? staranno?ci? zarz?d maj?tkiem dziecka, je?li taki dziecko posiada. Zarz?d sprawowany przez rodziców nie obejmuje zarobku dziecka ani przedmiotów oddanych mu do swobodnego u?ytku. Rodzice nie mog? jednak?e bez zezwolenia s?du opieku?czego dokonywa? czynno?ci przekraczaj?cych zakres zwyk?ego zarz?du ani wyra?a? zgody na dokonywanie takich czynno?ci przez dziecko.



Przeglądaj artykuły prawnicze