Radca prawny przy wykonywaniu czynno?ci zawodowych korzysta z wolno?ci s?owa i pisma w granicach prawa i rzeczowej potrzeby. Nadu?ycie przez radc? prawnego (lub aplikanta radcowskiego) wolno?ci s?owa i pisma przy wykonywaniu czynno?ci zawodowych obj?te jest immunitetem materialnym zwalniaj?cym od odpowiedzialno?ci karnej. Dla oceny, czy rzeczowa potrzeba zosta?a naruszona w wypowiedzi pe?nomocnika procesowego wa?ne jest ustalenie charakteru i okoliczno?ci danej sprawy. Za naganne w post?powaniu pe?nomocnika nale?y uzna? ?wiadome korzystanie z nieprawdziwych twierdze? o faktach i przedstawianie ich jako zgodnych z prawd? w swojej procesowej argumentacji.
Gwarancje wolno?ci s?owa wi??? si? z zobowi?zaniem adresowanym do prawników, aby dzia?ali w granicach prawa oraz w zgodzie z najlepiej pojmowanym interesem klienta. Immunitet jest przywilejem osobistym, który przys?uguje danej osobie z uwagi na pe?nione przez ni? funkcje. W tym stanie rzeczy, gdy radca prawny dopu?ci si? czynów dotycz?cych czynno?ci zawodowych na szkod? strony i jej pe?nomocnika, ?wiadka, bieg?ego, t?umacza b?dzie obj?ty takim immunitetem materialnym. Za nadu?ycie wolno?ci s?owa i pisma przez radc? prawnego przy wykonywaniu czynno?ci zawodowych podlega odpowiedzialno?ci dyscyplinarnej. Stronami w post?powaniu dyscyplinarnym, poza obwinionym, s? oskar?yciel oraz pokrzywdzony. Post?powanie dyscyplinarne obejmuje dochodzenie, post?powanie przed s?dem dyscyplinarnym, a tak?e post?powanie wykonawcze.
Immunitet materialny, o którym mowa powy?ej odnosi si? tylko do czynno?ci zawodowych radcy prawnego. Zakres odpowiedzialno?ci dyscyplinarnej dotyczy m.in. zawinionego, nienale?ytego wykonywania zawodu radcy prawnego, a tak?e czynów sprzecznych ze ?lubowaniem radcowskim i kodeksem etyki radców prawnych. Nale?y zwróci? uwag?, ?e radcowie prawni podlegaj? odpowiedzialno?ci dyscyplinarnej m.in. za czyny sprzeczne ze ?lubowaniem radcowskim oraz zasadami etyki radcy prawnego, jak równie? za zawinione, nienale?yte wykonywanie zawodu radcy prawnego, a tak?e za niedope?nienie obowi?zku zawarcia umowy ubezpieczenia. Ograniczeniami wolno?ci s?owa i pisma dla radców prawnych s? przepisy prawa oraz rzeczowa potrzeba.
Reasumuj?c, radca prawny korzysta z wolno?ci s?owa i pisma tylko i wy??cznie przy wykonywaniu czynno?ci zawodowych. Immunitet materialny odnosi si? bowiem do czynu stanowi?cego ?cigan? z oskar?enia prywatnego zniewag? lub znies?awienie takich podmiotów jak m.in.: strona, jej pe?nomocnik, t?umacz, a tak?e bieg?y. Do kar dyscyplinarnych, okre?lonych w ustawie, zaliczy? mo?na m.in. nagan?, nagan? z ostrze?eniem, zawieszenie prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego (na czas od trzech miesi?cy do pi?ciu lat), kar? pieni??n? w okre?lonej wysoko?ci (nie ni?szej od po?owy przeci?tnego miesi?cznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej za miesi?c poprzedzaj?cy dat? orzeczenia dyscyplinarnego i nie wy?szej od pi?ciokrotno?ci tego wynagrodzenia), a nawet pozbawienie prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego. W przypadku, gdy przewinienie dyscyplinarne jest mniejszej wagi, dziekan rady okr?gowej izby radców prawnych mo?e zastosowa? w stosunku do radcy prawnego - ostrze?enie.