Czym jest ratownictwo morskie?


Ratownictwem morskim nazywa si? udzielanie pomocy statkom, które znajduj? si? w niebezpiecze?stwie. Nie ma znaczenia przynale?no?? terytorialna wód, na jakich si? to odbywa. Ratownictwo mo?e dotyczy? tak?e znajduj?cego si? lub pochodz?cego ze statku mienia. Przepisy te znajd? te? zastosowanie do ka?dego mienia, które znajduje si? na morzu, a nie jest trwale i celowo po??czone z wybrze?em. Ratownictwo nast?puje na podstawie umowy, do której zawarcia ma prawo tak?e kapitan, czego dokonuje w imieniu armatora. Ponadto, kapitan i armator maj? mo?no?? zawierania odpowiednich umów o tej tre?ci w imieniu w?a?ciciela mienia, które znajduje si? na statku. Mo?na ??da? uniewa?nienia albo zmiany takiej umowy, która zosta?a zawarta pod wp?ywem niebezpiecze?stwa, albo wp?ywem niew?a?ciwym a wywartym przez jak?kolwiek osob?, je?eli postanowienia takiej umowy s? nies?uszne, a tak?e w przypadku, gdy przewidziane wynagrodzenie jest stosunkowo za niskie lub za wysokie.

Do obowi?zków ratuj?cego nale?y prowadzenie dzia?a? ratowniczych z nale?yt? staranno?ci?, zapobieganie szkodom w ?rodowisku albo zmniejszenie ich rozmiarów oraz poszukiwanie pomocy w?ród innych ratuj?cych, je?li tego wymagaj? okoliczno?ci. Obowi?zkiem ratuj?cego jest przyj?? tak? pomoc na wystosowane uzasadnione ??danie drugiej strony, przy czym nie mo?e to wywo?a? wp?ywu na ustalenie wysoko?ci wynagrodzenia, je?li oka?e si? ?e by?o ono bezzasadne. Ratowani maj? obowi?zek pracowa? wspólnie z ratuj?cym podczas podejmowanych dzia?a? ratowniczych, jak równie? powinni dok?ada? odpowiedniej staranno?ci dla zapobiegania szkodom w ?rodowisku czy zmniejszaniu ich rozmiarów. W razie uzasadnionego ??dania statku ratuj?cego, ratowany powinien przej?? statek i inne mienie pod swoj? opiek?, je?li znajd? si? ju? one w bezpiecznym miejscu.

Za ratownictwo nale?y si? wynagrodzenie, cho?by nast?pi?o pomi?dzy statkami tego samego armatora. Nie ma prawa do wynagrodzenia jednak?e ten, kto przedsi?wzi?? dzia?ania ratownicze wbrew wyra?nemu i uzasadnionemu sprzeciwowi armatora, kapitana statku albo w?a?ciciela mienia, którego ono dotyczy?o. Je?li umowa nie okre?la wysoko?ci wynagrodzenia, bierze si? pod uwag? przy tym takiej okoliczno?ci, jak warto?? statku oraz uratowanego mienia, umiej?tno?ci i wysi?ki ratuj?cych, wynik podj?tych dzia?a?, charakter i nat??enie niebezpiecze?stwa, czas który zosta? po?wi?cony na akcj? przez ratuj?cych i poniesione przez nich przy tym szkody oraz wydatki, a tak?e ryzyko odpowiedzialno?ci, które im zagra?a?y. Wp?yw b?dzie mia?o niezw?oczne ?wiadczenie takich us?ug, specjalistyczne przystosowanie statku ratuj?cego oraz stan u?ytego sprz?tu. Okre?lanie wynagrodzenia, oprócz s?usznej zap?aty, powinno uwzgl?dnia? te? potrzeb? zach?cania do podejmowania takich akcji ratowniczych w przysz?o?ci. Wysoko?? wynagrodzenia mo?e tak?e by? obni?ona, a wr?cz mo?e by? nieprzyznane w ca?o?ci, je?li ratuj?cy jest winny spowodowania konieczno?ci akcji ratowniczej albo utrudnia? j?. Taki sam efekt mo?e przynie?? pope?nione w zwi?zku z ni? oszustwo czy inna nieuczciwo??. Pomimo podejmowanych dzia?a?, nie mo?e te? przekracza? warto?ci uratowanego mienia. O ile za roszczenie dotycz?ce wynagrodzenia ratuj?cego odpowiadaj? osoby, do których nale?y uratowane mienie, do wysoko?ci warto?ci tego? mienia, o tyle same uratowane osoby nie maj? obowi?zku p?aci? jakiegokolwiek wynagrodzenia za ocalenie ich ?ycia.

Wynagrodzenie, które przys?uguje statkowi z powodu udzia?u w akcji ratowniczej dzieli si? na dwie równe cz??ci mi?dzy armatora i za?og?. Wcze?niej odliczane s? szkody poniesione przez statek i wydatki oraz straty poniesione przez armatora i za?og?, a spowodowane ratownictwem. Nie dotyczy to ratowników zawodowych oraz jednostek p?ywaj?cych Marynarki Wojennej, Stra?y Granicznej oraz Policji. Podzia? cz??ci przypadaj?cej na za?og? powinien uwzgl?dnia? osobisty wk?ad w ratownictwo. Projekt podzia?u sporz?dza armator statku, a udzia? kapitana nie powinien by? mniejszy ni? 30 %. Dla zabezpieczenia ewentualnych roszcze? z tytu?u ratownictwa morskiego d?u?nik powinien ustanowi? zabezpieczenie w odpowiedniej wysoko?ci, a armator uratowanego statku powinien podj?? wszystkie ?rodki, które s? niezb?dne dla zapewnienia przez w?a?cicieli ?adunku takiego odpowiedniego zabezpieczenia, jeszcze zanim ?adunek zostanie zwolniony. Z tytu?u roszczenia o wynagrodzenie za ratownictwo ratuj?cemu przys?uguje prawo zastawu na uratowanych przedmiotach, a na rzeczach które zosta?y obj?te przez niego w posiadanie w zwi?zku z akcj? ratownicz?, w tym tak?e prawo zatrzymania do chwili z?o?enia przez d?u?nika odpowiedniego zabezpieczenia.



Przeglądaj artykuły prawnicze