Pa?stwowa Inspekcja Pracy (dalej - PIP) jest organem powo?anym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególno?ci przepisów i zasad bezpiecze?stwa i higieny pracy, a tak?e przepisów dotycz?cych legalno?ci zatrudnienia i innej pracy zarobkowej w zakresie okre?lonym przez przepisy ustawy o Pa?stwowej Inspekcji Pracy. Do zada? Pa?stwowej Inspekcji Pracy nale?y zatem przede wszystkim nadzór i kontrola przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególno?ci przepisów i zasad bezpiecze?stwa i higieny pracy, przepisów dotycz?cych stosunku pracy, wynagrodzenia za prac? i innych ?wiadcze? wynikaj?cych ze stosunku pracy, czasu pracy, urlopów, uprawnie? pracowników zwi?zanych z rodzicielstwem, zatrudniania m?odocianych i osób niepe?nosprawnych.
Po drugie do zada? Pa?stwowej Inspekcji Pracy nale?y kontrola przestrzegania przepisów bezpiecze?stwa i higieny pracy przy projektowaniu budowy, przebudowy i modernizacji zak?adów pracy oraz stanowi?cych ich wyposa?enie maszyn i innych urz?dze? technicznych oraz technologii. Kontrola PIP obejmuje tak?e kontrol? legalno?ci zatrudnienia, a tak?e przestrzegania nast?puj?cych obowiazków takich jak m.in.: informowania powiatowych urz?dów pracy o zatrudnieniu bezrobotnego lub powierzeniu mu wykonywania innej pracy zarobkowej, informowania powiatowych urz?dów pracy przez bezrobotnych o podj?ciu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub dzia?alno?ci, op?acania sk?adek na Fundusz Pracy. Kontroli podlega te? ewidencja pracowników wykonuj?cych prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Do zada? Pa?stwowej Inspekcji Pracy nale?y ponadto nadzór i kontrola zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy osobom fizycznym wykonuj?cym prac? na innej podstawie ni? stosunek pracy oraz osobom wykonuj?cym na w?asny rachunek dzia?alno?? gospodarcz? w miejscu wyznaczonym przez pracodawc? lub przedsi?biorc?, nieb?d?cego pracodawc?, na rzecz którego taka praca jest ?wiadczona. Pa?stwowa Inspekcja Pracy sprawuje tak?e nadzór i kontrol? zapewnienia przez pracodawc? bezpiecznych i higienicznych warunków zaj?? odbywanych na jego terenie przez studentów i uczniów nieb?d?cych pracownikami. Kontroli Pa?stwowej Inspekcji Pracy podlegaj? pracodawcy. Natomiast, w zakresie bezpiecze?stwa i higieny pracy oraz kontroli legalno?ci zatrudnienia, kontroli podlegaj? tak?e przedsi?biorcy, nieb?d?cy pracodawcami na rzecz których jest ?wiadczona praca przez osoby fizyczne (w tym przez osoby wykonuj?ce na w?asny rachunek dzia?alno?? gospodarcz?, bez wzgl?du na podstaw? ?wiadczenia tej pracy).
Post?powanie kontrolne ma za? na celu ustalenie stanu faktycznego, w zakresie przestrzegania prawa pracy, w szczególno?ci przepisów i zasad bezpiecze?stwa i higieny pracy, a tak?e przepisów dotycz?cych legalno?ci zatrudnienia oraz udokumentowanie dokonanych ustale?. Kontrole przeprowadzaj? inspektorzy pracy, dzia?aj?cy w ramach w?a?ciwo?ci terytorialnej okr?gowych inspektoratów pracy. G?ówny Inspektor Pracy mo?e wyznaczy? inspektora pracy do wykonywania okre?lonych czynno?ci kontrolnych i stosowania ?rodków prawnych na obszarze dzia?ania innego okr?gowego inspektoratu pracy, a tak?e poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie stosunek pracy podlega przepisom polskiego prawa pracy. Kontrole, o których mowa wy?ej, wspólnie z w?a?ciwymi inspektorami pracy, mog? równie? przeprowadza? pracownicy nadzoruj?cy czynno?ci kontrolne oraz podinspektorzy pracy, na podstawie imiennego upowa?nienia, wydanego odpowiednio przez G?ównego Inspektora Pracy lub okr?gowego inspektora pracy.