Odpowiedzialno?? posi?kowa jest charakterystyczn? instytucj? prawa karnego skarbowego. Kodeks karny skarbowy stanowi, i? za kar? grzywny wymierzon? sprawcy przest?pstwa skarbowego albo za orzeczony obowi?zek ?ci?gni?cia równowarto?ci pieni??nej w zamian za przepadek przedmiotów czyni si? odpowiedzialn? posi?kowo osob? fizyczn?, osob? prawn? albo jednostk? organizacyjn? niemaj?c? osobowo?ci prawnej, je?eli sprawc? czynu zabronionego jest zast?pca tego podmiotu prowadz?cy jego sprawy, a zast?powany podmiot odniós? albo móg? odnie?? z pope?nionego przest?pstwa skarbowego jak?kolwiek korzy?? maj?tkow?. Na?o?enie odpowiedzialno?ci posi?kowej jest w takiej sytuacji obligatoryjne, przy czym nie jest konieczne uzyskanie przez osob? poci?gan? do odpowiedzialno?ci posi?kowej korzy?ci z przest?pstwa sprawcy, wystarczy bowiem sama mo?liwo?? jej odniesienia. Odpowiedzialnym posi?kowo nie mo?e by? jednak osoba, która sama ponosi odpowiedzialno?? karn? w zwi?zku z tym samym przest?pstwem.
Je?eli odpowiedzialno?? posi?kow? na?o?ono na kilka podmiotów, odpowiadaj? one solidarnie, chyba ?e ze wzgl?du na okoliczno?ci sprawy s?d okre?li zakres odpowiedzialno?ci w inny sposób, w szczególno?ci stosownie do osi?gni?tej korzy?ci maj?tkowej. Jednocze?nie, niezale?nie od na?o?enia odpowiedzialno?ci posi?kowej, s?d zobowi?zuje podmiot, który faktycznie uzyska? korzy?? maj?tkow?, do jej zwrotu w ca?o?ci albo w cz??ci na rzecz Skarbu Pa?stwa lub jednostki samorz?du terytorialnego, chyba ?e korzy?? maj?tkowa podlega zwrotowi na rzecz innego uprawnionego podmiotu. Wniosek o na?o?enie na dan? osob? odpowiedzialno?ci posi?kowej powinien by? zawarty w akcie oskar?enia. Poci?gni?cie do odpowiedzialno?ci posi?kowej nast?puje poprzez wydanie stosownego postanowienia, natomiast na?o?enie odpowiedzialno?ci posi?kowej na konkretny podmiot nast?puje w orzeczeniu ko?cz?cym post?powanie.
Odpowiedzialno?ci posi?kowej nie stosuje si? jednak wobec pa?stwowych jednostek bud?etowych, co stanowi wyraz ochrony interesów Skarbu Pa?stwa. Pa?stwowymi jednostkami bud?etowymi s? jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które pokrywaj? swoje wydatki bezpo?rednio z bud?etu, a pobrane dochody odprowadzaj? na rachunek dochodów bud?etu pa?stwa albo bud?etu jednostki samorz?du terytorialnego. Kodeks karny skarbowy stanowi, i? odpowiedzialno?? posi?kowa nie obci??a spadku. W takiej sytuacji kwota, któr? mia? ui?ci? odpowiedzialny posi?kowo jako osoba fizyczna, nie obci??a masy spadkowej, gdy? odpowiedzialno?? ta wygasa z chwil? ?mierci osoby odpowiedzialnej posi?kowo, a zatem nie jest zaliczana do d?ugów spadkowych. W przypadku ?mierci skazanego sprawcy ju? po uprawomocnieniu si? orzeczenia, odpowiedzialno?? posi?kowa innych podmiotów nie wygasa.