Prawa dzieci w procesie s?dowym


Pe?noletnio?? w polskim prawie cywilnym jest zwi?zana ze zdolno?ci? do czynno?ci prawnych. Dzieci poni?ej 13 roku ?ycia nie maj? zdolno?ci do czynno?ci prawnych, a ich przedstawicielami ustawowymi s? rodzice lub opiekunowie. Dzieci, które uko?czy?y 13 lat maj? ograniczon? zdolno?? do czynno?ci prawnych, co oznacza, ?e za zgod? swojego przedstawiciela ustawowego mog? zaci?ga? zobowi?zania lub rozporz?dza? swoim prawem. Do uzyskania przez dziecko pe?nioletno?ci, jego przedstawicielem ustawowym s? rodzice lub opiekunowie, którzy reprezentuj? interesy ma?oletniego przed s?dem w zwyk?ym procesie cywilnym. Ma?oletni mog? bra? udzia? w sprawach, które ich dotycz?, chyba ?e s?d ograniczy lub ca?kowicie wy??czy tak? mo?liwo?? ze wzgl?dów wychowawczych. S?d mo?e nakaza? ma?oletniemu osobiste stawiennictwo. Natomiast, je?eli przemawia za tym dobro ma?oletniego, s?d z urz?du zarz?dza odbycie posiedzenia przy drzwiach zamkni?tych. Jednak?e, przed wydaniem orzeczenia, które dotyczy bezpo?rednio osoby ma?oletniego, s?d ma obowi?zek wys?ucha? jego przedstawiciela ustawowego.

Ponadto, dzieci nie mog? wyst?powa? jako ?wiadkowie w sprawie o rozwód swoich rodziców, o ile nie uko?czy?y lat 17. Prawo karne ustala inn? ni? prawo cywilne granic? wieku, pozwalaj?c? na poci?gni?cie dziecka do odpowiedzialno?ci karnej. Odpowiedzialno?ci karnej podlega osoba, która uko?czy?a lat 17. Jednak?e, w przypadkach niektórych przest?pstw, takich jak zabójstwo, zgwa?cenie, czy zamach na ?ycie Prezydenta, osoba która uko?czy?a lat 15 b?dzie odpowiada?a jak osoba doros?a. Niemniej jednak, musz? wyst?pi? dodatkowe okoliczno?ci, uwzgledniaj?ce stopie? rozwoju sprawcy, jego w?a?ciwo?ci i warunki osobiste oraz nieskuteczno?? uprzednio stosowanych ?rodków wychowawczych. W przes?uchaniu nieletniego sprawcy czynu zabronionego ma obowi?zek bra? udzia? jego obro?ca. Przedstawiciel ustawowy nieletniego lub osoba, pod której piecz? nieletni pozostaje mo?e podejmowa? za niego wszelkie czynno?ci procesowe, a przede wszystkim wnosi? ?rodku zaskar?enia, sk?ada? wnioski oraz ustanowi? obro?c?.

Udzia? obro?cy jest obowi?zkowy na rozprawie oraz posiedzeniach, w których obowi?zkowy jest udzia? oskar?onego. Nieletnim jest osoba pomi?dzy 13 a 18 rokiem ?ycia, która pope?ni?a przest?pstwo lub wykroczenie. W post?powaniu z udzia?em nieletniego nale?y kierowa? si? przede wszystkim jego dobrem, d???c do osi?gni?cia korzystnych zmian w jego osobowo?ci i zachowaniu. Nale?y wzi?? pod uwag?, w szczególno?ci: wiek, stan zdrowia, stopie? rozwoju psychicznego i fizycznego, cechy charakteru, a tak?e zachowanie si? oraz przyczyny i stopie? demoralizacji, charakter ?rodowiska oraz warunki wychowania nieletniego. Przy wys?uchaniu nieletniego nale?y d??y? do zapewnienia mu pe?nej swobody wypowiadania si?. Wys?uchanie nieletniego powinno odbywa? si? w warunkach zbli?onych do naturalnych, w miar? potrzeby w miejscu zamieszkania nieletniego.



Przeglądaj artykuły prawnicze