Prawo do nauki jest jednym z podstawowych praw dziecka uregulowanych w przepisach prawa mi?dzynarodowego. Prawa dziecka w ogólno?ci pozostaj? w sferze zainteresowania Organizacji Narodów Zjednoczonych, której rzecznikiem w sprawach dzieci jest organizacja Unicef. Uchwalona przez Narody Zjednoczone Konwencja Praw Dziecka jest podstawowym aktem prawnym normuj?cym prawa najm?odszych. Nak?ada ona na pa?stwa - strony konwencji obowi?zek zapewnieniem dzieciom bezp?atnej nauki. Polska inkorporowa?a j? w 1991 roku, dlatego te? w postanowieniach Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (dalej - Konstytucji) zawarty jest powszechny obowi?zek szkolny. Obowi?zek szkolny jest jednocze?nie prawem do nauki. Obowi?zek bowiem spoczywa na organach pa?stwowych, których zadaniem jest stworzenie warunków do nauki dzieciom pomi?dzy 7 a 18 rokiem ?ycia.
Zgodnie z Konstytucj?, nauka jest obowi?zkowa do uko?czenia 18 roku ?ycia. Obowi?zek nauki realizuj? szko?y podstawowe oraz gimnazja; na szko?ach tych spoczywa równie? obowi?zek wychowania nowego pokolenia w oparciu o okre?lone zasady - demokracj?, wolno??, równo?? oraz solidarno??. Nadto, obowi?zek wychowawczy przejawia si? w przekazywaniu dzieciom podstawowych warto?ci, jak szacunek do rodziców i nauczycieli, wychowanie obywatelskie po??czone z respektem dla w?asnego kraju, jego j?zyka oraz kultury. Z uwagi na to, ?e do szkó? ucz?szczaj? dzieci o ró?nym stopniu rozwoju, na nauczycielach spoczywa obowi?zek dostosowania poziomu nauczania do indywidualnych mo?liwo?? uczniów.
W przypadku uczniów maj?cych wyj?tkowe problemy z nauk?, prowadz?cy zaj?cia powinni umo?liwi? im korzystanie z dodatkowych zaj?? dydaktycznych. Dodatkowo, szko?a powinna zapewni? uczniom dost?p do poradni psychologiczno - pedagogicznej, jak równie? bezpieczne warunki nauki oraz pomoc materialn? dla najbardziej potrzebuj?cych dzieci. Prawo do nauki przejawia si? równie? w tym, ?e jest powszechnie dost?pne dla ka?dego dziecka na równych zasadach. Dotyczy to tak?e dzieci niepe?nosprawnych. Na nich równie? spoczywa obowi?zek szkolny, ale nie musz? go realizowa? poprzez ucz?szczanie do szko?y. Dyrektorze szko?y, w której okr?gu zamieszkuje dziecko niepe?nosprawne s? obowi?zani zapewni? mu mo?liwo?? nauki, poprzez spotkania z nauczycielami w miejscu zamieszkania dziecka. Rodzice, maj?cy dziecko w wieku szkolnym, obowi?zani s? zg?osi? dziecko do szko?y w?a?ciwej ze wzgl?du na miejsce zamieszkania. Wierzycielem obowi?zku szkolnego jest dyrektor szko?y w przypadku dziecka w wieku 7-15 lat, natomiast dla dzieci w wieku 16-18 jest to gmina.
Dyrektorzy szkó? sprawuj? kontrol? nad tym, czy dzieci zamieszkuj?ce w obr?bie szko?y zosta?y do niej zg?oszone oraz, czy wywi?zuj? si? z obowi?zku szkolnego. W kompetencjach dyrektorów le?y upominanie rodziców lub opiekunów o ci???cych na nich obowi?zkach oraz wyst?powanie z wnioskiem o wszcz?cie egzekucji do w?a?ciwego organu gminy, powiatu lub miasta. Zadaniem organu egzekucyjnego jest doprowadzenie do wykonania ustawowego obowi?zku zg?oszenia dziecka do szko?y lub jego ucz?szczania na zaj?cia. Powy?sze dotyczy jednak?e tylko szkó? publicznych. Obowi?zek szkolny i prawo do nauki mog? by? jednak?e realizowane poprzez ucz?szczanie dziecka do szkó? niepublicznych. Decyzja w tym przedmiocie nale?y do rodziców, a pa?stwo nie ma prawa ingerowa? w t? sfer? prywatno?ci. Jednak?e, w razie zaniedbywania obowi?zku szkolnego przez dziecko, na dyrektorze szko?y prywatnej spoczywaj? takie same obowi?zki, jak w przypadku szko?y publicznej.