Przedawnienie ?cigania i przedawnienie wyrokowania


Przedawnienie w prawie karnym powoduje, i? po up?ywie okre?lonego przez ustaw? karn? czasu nie mo?na poci?gn?? sprawcy przest?pstwa do odpowiedzialno?ci karnej. Uchylenie mo?liwo?ci ukarania sprawcy przest?pstwa ma charakter bezwzgl?dny i nast?puje z mocy prawa. W zale?no?ci od rodzaju przedawnienia wobec sprawcy przest?pstwa nie mo?na : wszcz?? post?powania karnego (przedawnienie ?cigania), wyda? wyroku (przedawnienie wyrokowania) albo wykona? orzeczonej ju? kary (przedawnienie wykonania kary). Zgodnie z kodeksem karnym nie mo?na wszcz?? post?powania karnego (a wszcz?te post?powanie nale?y umorzy?) wobec sprawcy przest?pstwa po up?ywie okre?lonych ustawowo terminów.

Je?eli sprawca dopu?ci? si? zbrodni zabójstwa, karalno?? takiego czynu ustaje po 30 latach od chwili jego pope?nienia (po tym czasie sprawca nie zostanie poci?gni?ty do odpowiedzialno?ci karnej). W przypadku innej zbrodni, nie mo?na wszcz?? post?powania karnego po up?ywie 20 lat od jej pope?nienia. Je?eli sprawca pope?ni? wyst?pek zagro?ony kar? pozbawienia wolno?ci powy?ej 5 lat, to ?ciganie ustaje po up?ywie lat 15. Gdy czyn sprawcy stanowi wyst?pek zagro?ony kar? powy?ej 3 lat pozbawienia wolno?ci, to przedawnienie ?cigania nast?puje z mocy prawa po 10 latach od chwili jego dokonania, za? w przypadku pozosta?ych wyst?pków – po up?ywie lat 5.

W ka?dym z tych wypadków up?yw wskazanego czasu powoduje przedawnienie ?cigania. Wy??cza ono mo?liwo?? wszcz?cia post?powania karnego w sprawie o takie przest?pstwo. Kodeks karny wprowadza szczególny termin przedawnienia ?cigania przest?pstw prywatnoskargowych (z oskar?enia prywatnego). Wynosi on 1 rok od czasu, kiedy pokrzywdzony dowiedzia? si? o osobie sprawcy, nie po?niej jednak ni? po up?ywie 3 lat od chwili pope?nienia przest?pstwa. Dodatkowo, przedawnienie karalno?ci przest?pstw przeciwko seksualno?ci i obyczajno?ci pope?nione wobec osoby ma?oletniej (tj. poni?ej 15 roku ?ycia) nie mo?e nast?pi? przed up?ywem 5 lat od osi?gni?cia przez pokrzywdzonego pe?noletno?ci (18 lat).

Wszcz?cie post?powania karnego we wskazanych wy?ej terminach powoduje przed?u?enie terminu przedawnienia o 10 lat, w przypadku zbrodni i wyst?pków zagro?onych kar? powy?ej 3 albo 5 lat pozbawienia wolno?ci. W przypadku wszcz?cia post?powania karnego przeciwko sprawcy pozosta?ych wyst?pków, termin przedawnienia ulega przed?u?eniu o lat 5. Wszcz?cie post?powania karnego powoduje, i? ma miejsce tzw. przedawnienie wyrokowania – we wskazanych przed?u?onych terminach. W okresach wyd?u?onych o 10 albo o 5 lat mo?na zatem doprowadzi? do wydania wyroku skazuj?cego wobec sprawcy. Po up?ywie tego wyd?u?onego okresu nast?puje natomiast przedawnienie karalno?ci i obowi?zek umorzenia post?powania.



Przeglądaj artykuły prawnicze