Przedmiot ochrony prawa karnego skarbowego


Prawo karne skarbowe s?u?y ochronie interesów finansowych pa?stwa, a tak?e samorz?du terytorialnego oraz, od momentu przyst?pienia Polski do Unii Europejskiej, tak?e interesów finansowych Wspólnot Europejskich – w zakresie przepisów celnych. Prawo karne skarbowe zapewnia ochron? interesów finansowych wskazanych podmiotów poprzez zapewnienie realizacji ró?nych przepisów prawa finansowego. Prawo karne skarbowe wykazuje wiele specyficznych cech, pozostaj?c t? ga??zi? prawa, która istnieje na styku prawa karnego oraz finansowego. Ze wzgl?du na szczególny przedmiot ochrony tego prawa, spotykamy si? w jego regulacjach z odr?bno?ciami charakterystycznymi tylko i wy??cznie dla tej ga??zi prawa, nieznanymi za? powszechnemu prawu karnemu.

Ogólnie rzecz ujmuj?c, prawo karne skarbowe zawiera przepisy prawne, które okre?laj? stosowanie konkretnych sankcji za czyn spo?ecznie szkodliwy, który skierowany jest przeciwko interesom Skarbu Pa?stwa, samorz?du terytorialnego lub Wspólnot Europejskich. Interesy pa?stwa w zakresie skutecznego ?ci?gania ró?nego rodzaju danin publicznych s? w szczególny sposób chronione. Kodeks karny skarbowy, poprzez wskazywanie sankcji gro??cych osobom ?ami?cym nakazy prawa finansowego, chroni gospodark? finansow? pa?stwa, a tak?e interesy samorz?du terytorialnego w zakresie przychodów i wydatków, chroni tak?e dochody bud?etu Wspólnot Europejskich. Ponadto, kodeks karny skarbowy sankcjonuje tak?e normy prawa dewizowego, prawa podatkowego i celnego, a tak?e przepisy ustawy o grach losowych i zak?adach wzajemnych.

Przez poj?cie finansów publicznych rozumie si? zasoby publicznych ?rodków pieni??nych, a tak?e operacje wykonywane tymi ?rodkami oraz normy prawne reguluj?ce te operacje. Natomiast, na system finansów publicznych sk?ada si? bud?et pa?stwa, bud?ety jednostek samorz?du terytorialnego oraz pozosta?e fundusze publiczne. Finanse publiczne maj? do spe?nienia ró?norakie funkcje, za ich po?rednictwem w?adze publiczne wp?ywaj? na odpowiadaj?c? im sytuacj? spo?eczn? i gospodarcz?. Natomiast, w uj?ciu ekonomicznym finanse publiczne spe?niaj? funkcj? fiskaln?, redystrybucyjn?, stymulacyjn?, stabilizacyjn? oraz ewidencyjno-kontroln?. Funkcja fiskalna przejawia si? w d??eniu do realizacji mo?liwie wysokich dochodów, które wystarcz? na pokrycie wydatków publicznych, niezb?dnych dla realizacji ustawowych zada?.

Funkcja redystrybucyjna finansów publicznych, zwana inaczej rozdzielcz?, przejawia si? w pobieraniu dochodów i dokonywaniu wydatków, a zatem w rozdzielaniu dochodów publicznych. Funkcja stymulacyjna okre?lana te? jako bod?cowa, polega na podejmowaniu dzia?a? zach?caj?cych podmioty prawa finansowego do okre?lonego dzia?ania i to w kierunku po??danym przez w?adze publiczne. Stabilizacyjna funkcja finansów publicznych, przejawia si? w oddzia?ywaniu za pomoc? instrumentów finansowych na okre?lone zjawiska ekonomiczne, takie jak sk?onno?? do oszcz?dzania albo inwestowania, poziom stóp procentowych oraz poziom bezrobocia. Natomiast, ostatnia z funkcji – ewidencyjno-kontrolna, s?u?y ewidencjonowaniu i sprawowaniu kontroli nad przebiegiem ró?nych zjawisk gospodarczych.

Realizowaniu przez finanse publiczne funkcji ewidencyjno-kontrolnej s?u?? w?a?nie przepisy kodeksu karnego skarbowego, bowiem ten kodeks, poprzez ustanawianie sankcji za dzia?ania sprzeczne z interesem publicznym, w sposób bezpo?redni wp?ywa na kszta?towanie zachowa? spo?ecznych po??danych przez w?adze publiczne, a s?u??cych skutecznemu gromadzeniu przychodów publicznych. Prawo karne skarbowe, z uwagi na okre?lony powy?ej, specyficzny przedmiot ochrony, chroni przy pomocy sankcji karnych interesy finansowe pa?stwa przed zachowaniami, które mog? zaszkodzi? tym finansom. Ponadto, przepisy karne skarbowe umo?liwiaj? skuteczn? egzekucj? i zapewniaj? wyrównanie zaistnia?ego uszczerbku w finansach publicznych.



Przeglądaj artykuły prawnicze