Zmiana imienia lub nazwiska mo?e nast?pi?, gdy spe?nione zostan? przes?anki okre?lone w ustawie. Nale?y zauwa?y?, ?e katalog podmiotów uprawnionych do zmiany imienia lub nazwiska jest zamkni?ty i obejmuje: obywateli polskich, cudzoziemców nieposiadaj?cych obywatelstwa ?adnego pa?stwa (bezpa?stwowców), je?eli posiadaj? w Rzeczypospolitej Polskiej miejsce pobytu sta?ego, a tak?e cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchod?cy. Dziecko nabywa obywatelstwo polskie przez urodzenie, je?eli jego rodzice s? obywatelami polskimi, jedno z rodziców jest obywatelem polskim, a drugie jest innego obywatelstwa, b?d? nieznanego, albo jest tzw. bezpa?stwowcem. Co wa?ne obywatel polski nie mo?e by? jednocze?nie obywatelem innego pa?stwa, jest to zasada wy??czno?ci obywatelstwa polskiego. Zmiana imienia oznacza zmian? imienia na inne lub zmian? jedynie pisowni tego imienia. Taka sama sytuacja ma miejsce w przypadku zmiany nazwiska, a ponadto mo?na zmieni? nazwisko ze wzgl?du na w?a?ciw? form? rodzaju ?e?skiego lub m?skiego. Nazwisko w j?zyku urz?dowym powinno by? zapisane w pierwszym przypadku liczby pojedynczej. Zmiana imienia b?d? nazwiska mo?e by? dokonana tylko i wy??cznie z wa?nych powodów.
Najcz??ciej zmianie ulegaj? imiona lub nazwiska, które s? o?mieszaj?ce lub nielicuj?ce z godno?ci? cz?owieka, albo które zosta?y bezprawnie zmienione, a tak?e zmiany na inne imi? lub nazwisko u?ywane lub noszone zgodnie z przepisami prawa pa?stwa, którego obywatelstwo równie? si? posiada. Natomiast cudzoziemiec, który uzyska? w Polsce status uchod?cy mo?e zmieni? swoje imi? lub nazwisko ze szczególnie wa?nych powodów, np. zagro?enia jego prawa do ?ycia, zdrowia, wolno?ci lub bezpiecze?stwa osobistego. Zaznaczy? nale?y, ?e jest to katalog otwarty, dlatego mog? istnie? inne powody, ni? te które zosta?y powy?ej wymienione, by zmieni? swoje imi? lub nazwisko. Nie mo?na jednak?e przybra? imienia lub nazwiska o?mieszaj?cego, nieprzyzwoitego, w formie zdrobnia?ej, albo imienia niepozwalaj?cego odró?ni? p?ci dziecka. Gdy trudno jest ustali? czy dana forma jest dozwolona, cz?sto jest zasi?gana opinia Rady J?zyka Polskiego PAN, która ma charakter wspomagaj?cy, lecz nie decyduj?cy. Decyzj? w takiej sprawie podejmuje organ orzekaj?cy. Nie mo?na dokona? zmiany swojego nazwiska na takie, które jest nazwiskiem historycznym, ws?awi?o si? w dziedzinie kultury, nauki, dzia?alno?ci spo?ecznej, politycznej lub wojskowej. Jednak?e, je?li w?ród cz?onków rodziny by?y osoby o takim nazwisku, wówczas jest to dozwolone. Cz?onkiem rodziny w rozumieniu ustawy o zmianie nazwiska lub imienia jest ma??onek lub wst?pny osoby ubiegaj?cej si? o zmian? imienia lub nazwiska. Zmienione nazwisko nie mo?e si? sk?ada? wi?cej ni? z dwóch cz?onów, a jedna osoba mo?e mie? maksymalnie dwa imiona.
Wyj?tkowo osoba mo?e mie? wi?cej ni? dwucz?onowe nazwisko w przypadku mo?liwo?ci zmiany na imi? lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa pa?stwa, którego obywatelstwo tak?e si? posiada. Organy administracyjne jednego pa?stwa cz?onkowskiego Unii Europejskiej nie mog? odmówi? przyj?cia wniosku o zmian? nazwiska, z?o?onego w imieniu ma?oletnich dzieci zamieszkuj?cych to pa?stwo i posiadaj?cych podwójne obywatelstwo, je?li celem owego wniosku jest umo?liwienie noszenia przez te dzieci nazwiska, do którego s? uprawnione zgodnie z przepisami i tradycj? drugiego pa?stwa cz?onkowskiego. Nazwisko dwucz?onowe zapisuje si? z ??cznikiem -, jako jedno nazwisko z?o?one z dwóch cz?onów, bo gdyby zapisa? bez ??cznika, wówczas wynika?oby, ?e osoba posiada dwa nazwiska. Mo?na dokona? zmiany nazwiska rodowego, jak i aktualnego. Przy czym nazwiskiem rodowym jest nazwisko, które zosta?o wpisane do aktu urodzenia dziecka w zwi?zku z pochodzeniem od okre?lonych osób (rodziców). Natomiast nazwiskiem nabytym jest nazwisko, które osoba uzyska?a obok nazwiska rodowego. Je?eli rodzice zmieni? nazwisko, wówczas zmiana ta rozci?ga si? na ich ma?oletnie dzieci, jak i na te dzieci, które dopiero zrodz? si? z tego ma??e?stwa.