Sprzeda? z zastrze?eniem prawa odkupu powoduje, i? w ci?gu wskazanego w umowie terminu, w dowolnej chwili, sprzedawca mo?e doprowadzi? do sprzeda?y powrotnej. Prawa odkupu sprzedawca dokonuje poprzez z?o?enie o?wiadczenia kupuj?cemu. Podkre?li? nale?y, i? w przypadku, gdy zawarcie umowy sprzeda?y wymaga?o zachowania szczególnej formy (np. formy notarialnej), o?wiadczenie sprzedawcy o wykonaniu prawa odkupu powinno by? z?o?one w tej samej formie. Prawo odkupu chroni zazwyczaj interes sprzedaj?cego.
Termin wykonania prawa odkupu wprowadzony przez kodeks cywilny jest bezwzgl?dnie obowi?zuj?cy (tj. nie mo?na go zmieni? ani wy??czy? wol? stron) i wynosi 5 lat. Termin d?u?szy ulega zawsze skróceniu do 5 lat. Up?yw tego terminu powoduje wyga?ni?cie prawa odkupu. Wprowadzenie tego terminu ma na celu ochron? interesu kupuj?cego. Z chwil? wykonania prawa odkupu kupuj?cy ma obowi?zek przenie?? z powrotem na sprzedawc? w?asno?? kupionej rzeczy. Natomiast obowi?zkiem sprzedawcy jest zwrot ceny i kosztów sprzeda?y oraz zwrot poczynionych przez nabywc? nak?adów. Mniej korzystne dla sprzedawcy okre?lenie ceny odkupu daje mu prawo do ??dania obni?enia ceny odkupu.
Uprawnieniem prawnokszta?tuj?cym jest z?o?enie o?wiadczenia o wykonaniu prawa odkupu, skutkuj?ce powstaniem obowi?zku powrotnego przeniesienia w?asno?ci na sprzedawc?. Cen? odkupu mog? strony ustali? w umowie pierwotnej, poprzez wskazanie jej kwotowo lub poprzez okre?lenie sposobu jej ustalenia. Niemniej jednak, cena odkupu, któr? strony ustali?y w umowie sprzeda?y mo?e ulec obni?eniu. Sprzedawca b?dzie uprawniony do ??dania obni?enia ceny do warto?ci rzeczy w chwili wykonania prawa odkupu wtedy, gdy warto?? rzeczy w chwili wykonania prawa odkupu b?dzie ni?sza od ustalonej ceny odkupu.
Umowa sprzeda?y jest umowa nazwan?. Stronami umowy sprzeda?y mog? by? zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, a tak?e jednostki organizacyjne nieb?d?ce osob? prawn?, którym ustawa przyzna?a zdolno?? prawn?. Wskaza? jednak nale?y, ?e zastrze?enie prawa odkupu mo?e nast?pi? nie tylko w umowie sprzeda?y, ale tak?e w zawartym przez strony w terminie pó?niejszym dodatkowym porozumieniu. Prawo odkupu jednak jest uzale?nione od zawarcia umowy sprzeda?y, ma ono bowiem charakter akcesoryjny.
Prawo odkupu jest prawem niezbywalnym i niepodzielnym. Skutkiem tej niepodzielno?ci jest fakt, i? w przypadku, gdy prawo odkupu zastrze?one jest dla kilku osób uprawnionych, odkup musi by? dokonany w ca?o?ci. Je?eli niektóre z uprawnionych do odkupu osób nie wykonuj? tego prawa, pozostali uprawnieni mog? je wykona? w ca?o?ci. Wprowadzenie omawianego zastrze?enia prawa odkupu w umowie sprzeda?y oznacza zamieszczenie oferty ze strony kupuj?cego. Natomiast, o?wiadczenie wykonania prawa odkupu jest równoznaczne z przyj?ciem takiej oferty. Zwi?zanie zatem stron prawem odkupu b?dzie mie? charakter obligacyjny. Ochronie interesów sprzedawcy nieruchomo?ci, uprawnionego z tytu?u prawa odkupu, s?u?y ujawnienie tego prawa w ksi?dze wieczystej.