Urz?d Patentowy jest centralnym organem administracji w sprawach z zakresu w?asno?ci przemys?owej podlegaj?cym Radzie Ministrów. Zadaniami Urz?du s? przede wszystkim: przyjmowanie zg?osze? dotycz?cych ochrony w?asno?ci przemys?owej (wynalazki, wzory przemys?owe, znaki towarowe itp.), orzekanie w sprawach udzielania patentów i praw ochronnych, udzia? w pracach organów mi?dzynarodowych w sprawach z zakresu w?asno?ci przemys?owej. Urz?d Patentowy prowadzi tak?e centralny zbiór polskich i zagranicznych opisów patentowych, oraz rejestry: patentowy, wzorów u?ytkowych, wzorów przemys?owych, znaków towarowych, oznacze? geograficznych oraz topografii uk?adów scalonych. Prowadzone s? tak?e pomocnicze rejestry praw zarejestrowanych w organizacjach mi?dzynarodowych, a wykonywanych na terytorium Polski. Wszystkie rejestry s? jawne i korzystaj? z domniemania prawdziwo?ci, czyli domniemywa si?, ?e wpisy s? prawdziwe i ?e ka?demu jest znana ich tre??.
Prezes Urz?du Patentowego powo?ywany jest przez premiera, na wniosek ministra w?a?ciwego do spraw gospodarki. Prezes powo?uje ekspertów, którzy reprezentuj? Urz?d w post?powaniu przed s?dem administracyjnym, orzekaj? w sprawach dotycz?cych w?asno?ci przemys?owej, dokonuj? wpisów do rejestrów. Pozostali pracownicy Urz?du, oprócz asesorów i aplikantów eksperckich, s? cz?onkami korpusu s?u?by cywilnej.
Aby uzyska? uprawnienia eksperta, nale?y posiada? wy?sze wykszta?cenie oraz odby? trzyletni? aplikacj? eksperck? i nie krótsz? ni? dwuletni? asesur?. Ponadto trzeba by? obywatelem Polski, by? nieskazitelnego charakteru, zna? co najmniej jeden j?zyk obcy oraz posiada? uprawnienia w zakresie dost?pu do informacji niejawnych. Eksperci ciesz? si? w ramach wykonywania swojego zawodu istotn? swobod? w zakresie orzekania podlegaj? jedynie ustawom, nie mo?na zatem wydawa? im w tym zakresie polece? s?u?bowych. Prezes Urz?du ustala jedynie dyrektywy interpretacyjne, którymi powinni kierowa? si? wszyscy eksperci. Za naruszenie s?u?bowych obowi?zków ekspert odpowiada dyscyplinarnie. Katalog kar przewiduje ustawa Prawo w?asno?ci przemys?owej i s? to: upomnienie, nagana, zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych w Urz?dzie oraz zakaz pe?nienia funkcji eksperta.
W Urz?dzie Patentowym dzia?aj? tak?e kolegia orzekaj?ce do spraw spornych. Rozpatruj? one sprawy o uniewa?nienie lub stwierdzenie wyga?ni?cia patentu, prawa ochronnego albo prawa z rejestracji oraz udzielenie licencji przymusowej. Przewodnicz?cym kolegium mo?e zosta? pracownik Urz?du, który posiada wy?sze wykszta?cenie prawnicze, b?d? przez dziesi?? lat pozostawa? w instytucjach publicznych na stanowiskach zwi?zanych ze stosowaniem lub tworzeniem prawa administracyjnego. W sk?ad kolegium (trzy- lub pi?cioosobowego w sprawach zawi?ych) jako cz?onkowie wchodz? eksperci upowa?nieni przez Prezesa Urz?du.
Za zg?oszenia, wnioski i o?wiadczenia Urz?d Patentowy pobiera z góry jednorazowe op?aty. Odp?atne jest tak?e korzystanie z ochrony prawnej w postaci patentu czy prawa ochronnego w postaci op?aty jednorazowej lub okresowej. W post?powaniu w sprawach zwi?zanych ze zg?oszeniami ochrony wynalazków, wzorów przemys?owych i u?ytkowych, znaków towarowych, oznacze? geograficznych oraz topografii uk?adów scalonych pe?nomocnikiem zg?aszaj?cego mo?e by? tylko rzecznik patentowy, ewentualnie wspó?uprawniony lub najbli?sza rodzina. W przypadku osób fizycznych mieszkaj?cych (lub maj?cych siedzib? w przypadku osób prawnych) poza granicami Polski, mog? oni dzia?a? tylko za po?rednictwem rzecznika patentowego.
Od decyzji Urz?du Patentowego s?u?y wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez Izb? Odwo?awcz? Urz?du. Osoby trzecie mog? z?o?y? sprzeciw wobec prawomocnej decyzji, je?li istniej? okoliczno?ci uniewa?niaj?ce istnienie patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji w ci?gu sze?ciu miesi?cy od publikacji og?oszenia o nich w Wiadomo?ciach Urz?du Patentowego biuletynie prowadzonym przez Urz?d. Na decyzje oraz postanowienia Urz?du Patentowego przys?uguje tak?e skarga do s?du administracyjnego.