Opiek? zast?pcz? sprawowa? mog? zarówno opiekunowie prawni, rodziny zast?pcze, jak i rodzinne domy dziecka. Obowi?zkiem opiekuna jest sprawowanie pieczy z nale?yt? staranno?ci?, bior?c pod uwag? dobro podopiecznego i interes spo?eczny. Opiek? sprawuje si? nad ma?oletnim, czyli osob? poni?ej 18 roku ?ycia, w przypadkach przewidzianych w ustawie, tj. w szczególno?ci wtedy, gdy rodzice dziecka nie mog? sprawowa? nad nim w?adzy rodzicielskiej z powodu jej zawieszenia lub odebrania. Opieka jest sprawowana czasowo, bowiem w niektórych przypadkach mo?liwe jest przywrócenie w?adzy rodzicielskiej. Chodzi o sytuacje, w których: 1) zosta?a ona przywrócona po uprzednim pozbawieniu, 2) uchylono orzeczenie o jej zawieszeniu, 3) uchylono orzeczenie o ubezw?asnowolnieniu matki lub ojca podopiecznego, 4) gdy jedno z rodziców osi?gn??o pe?noletno??, 5) przyznano w?adz? rodzicielsk? ojcu, gdy jego ojcostwo zosta?o s?downie ustalone, oraz 6) ma?oletni pozostaj?cy pod opiek? zosta? przysposobiony.
Przez rodzin? zast?pcz? rozumie si? rodzin?, której s?d powierza czasow? opiek? i wychowanie dziecka pozbawionego opieki ze strony rodziców. Dzieci przebywaj?ce w rodzinach zast?pczych nie mog? by? przysposobione z uwagi na przeszkody natury prawnej. Rodzina zast?pcza kieruje si? w swoich dzia?aniach g?ównie dobrem ma?oletniego dziecka. Wyró?ni? mo?na trzy rodzaje rodzin zast?pczych. Pierwsz? z nich s? rodziny zast?pcze spokrewnione z dzieckiem. Drugim - rodziny zast?pcze niespokrewnione. Trzecim natomiast - rodziny zast?pcze zawodowe. Z kolei rodzinne domy dziecka zapewniaj? dzieciom ca?odobow? opiek? do czasu powrotu dziecka do rodziny, adopcji lub jego usamodzielnienia si?. Liczba dzieci mog?ca jednocze?nie przebywa? w takim domu wynosi od 4 do 6 i mo?e si? zmienia? tylko w szczególnych wypadkach.
Nale?y wskaza?, ?e wszystkie wy?ej opisane sposoby sprawowania nad dzieckiem opieki polegaj? na zapewnieniu mu nale?ytej pieczy. Na osobach sprawuj?cych opiek? spoczywa tak?e obowi?zek przyj?cia podopiecznego do mieszkania, bowiem jest to zwi?zane z obowi?zkiem zast?pienia ma?oletniemu w?adzy rodzicielskiej. Opiekunowie powinny przede wszystkim dba? o zapewnienie ?rodków utrzymania i wychowania swoim wychowankom. Ka?dorozowo bowiem, obowi?zkiem opiekuna jest sprawowanie pieczy z nale?yt? staranno?ci?, bior?c pod uwag? dobro podopiecznego i interes spo?eczny.