Problematyka ustawowego prawa zastawu wynajmuj?cego na rzeczach ruchomych najemcy uregulowana zosta?a w sposób szczegó?owy w przepisach prawa cywilnego. Takie ustawowe prawo zastawu ma na celu zabezpieczenie nale?no?ci wynajmuj?cego z tytu?u czynszu oraz ?wiadcze? dodatkowych najemcy, je?eli zalega on z ich zap?at? nie d?u?ej ni? rok czasu. Za ?wiadczenia dodatkowe nale?y uwa?a? za? op?aty niezale?ne oraz op?aty za u?ywanie lokalu. Przyk?adowo ?wiadczeniami dodatkowymi w przypadku najmu lokalu u?ytkowego b?d? op?aty zwi?zane z eksploatacj? lokalu. Przedmiotem zastawu mog? by? tylko rzeczy ruchome, które podlegaj? zaj?ciu w ?wietle przepisów post?powania cywilnego. Przyk?adowo zatem zaj?ciu nie podlegaj? (i nie s? przedmiotem ustawowego prawa zastawu): przedmioty urz?dzenia domowego, po?ciel, bielizna i ubranie codzienne, ubranie niezb?dne do pe?nienia s?u?by lub wykonywania zawodu, zapasy ?ywno?ci i opa?u na okres jednego miesi?ca, jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce wraz z zapasem paszy i ?ció?ki do najbli?szych zbiorów, narz?dzia i inne przedmioty niezb?dne do osobistej pracy zarobkowej d?u?nika itp. Natomiast przedmiotem zastawu ustawowego nie musz? by? rzeczy, których w?a?cicielem jest sam najemca.
Przedmiotem zastawu mog? by? równie? rzeczy, co do których najemcy przys?uguje udzia?. Podkre?li? tak?e nale?y, i? w przypadku najmu lokali mieszkalnych przedmiotem zastawu mog? by? równie? wniesione do lokalu ruchomo?ci cz?onków rodziny najemcy, którzy razem z nim zamieszkuj? lokal mieszkalny. Za cz?onka rodziny najemcy uwa?a si? zatem osoby bliskie najemcy, które s? solidarnie z nim odpowiedzialne za zap?at? czynszu oraz innych nale?nych op?at. Oznacza to, i? ustawowe prawo zastawu nie b?dzie przys?ugiwa? m.in. na rzeczach ruchomych go?ci najemcy (nawet je?eli jest to rodzina) ani na rzeczach podnajemców. Podkre?li? tak?e nale?y, i? w przypadku najmu lokalu mieszkalnego kr?g osób, wobec których wynajmuj?cemu przys?uguje ustawowe prawo zastawu, jest szerszy ni? w przypadku najmu lokalu u?ytkowego.
Ustawowe prawo zastawu wynajmuj?cego na rzeczach ruchomych najemcy trwa tak d?ugo, jak d?ugo rzeczy, które zosta?y wniesione do lokalu w nim pozostan?. Co wi?cej, przepisy prawa cywilnego przyznaj? wynajmuj?cemu prawo sprzeciwu na wypadek, gdyby najemca próbowa? takie rzeczy z lokalu usun??. W przypadku bowiem usuni?cia rzeczy ruchomych najemcy z lokalu wynajmuj?cy zosta?by pozbawiony zabezpieczenia na wypadek niezap?acenia czynszu oraz ?wiadcze? dodatkowych. Je?eli pomimo sprzeciwu wynajmuj?cego najemca wci?? b?dzie d??y? do usuni?cia rzeczy ruchomych z wynajmowanego lokalu, wynajmuj?cemu przys?uguje prawo wyst?pienia do s?du o ochron? prawa zastawu. Warto podkre?li?, ?e wynajmuj?cy wci?? ma prawo zastosowania tzw. samopomocy w celu zatrzymania rzeczy najemcy, jako ?e wydanie zarz?dzenia przez s?d mo?e przeci?gn?? si? w czasie. Po zatrzymaniu rzeczy ruchomych najemcy, wynajmuj?cy wchodzi w ich posiadanie. Oznacza to, i? niebezpiecze?stwo utraty rzeczy lub ich uszkodzenia tak?e przechodzi na wynajmuj?cego. Wynajmuj?cy po zatrzymaniu rzeczy nie ma jednak prawa ich sprzeda?y. Roszczenia wynajmuj?cego mog? by? bowiem zrealizowane dopiero na mocy przepisów post?powania cywilnego o post?powaniu egzekucyjnym. Doda? równie? nale?y, i? zastaw wygasa z takich samych przyczyn jak inne ograniczone prawa rzeczowe. Zastaw wyga?nie wi?c, gdy wynajmuj?cy zrzeknie si? swojego prawa. Ponadto zastaw ustawowy wygasa tak?e z przyczyn przewidzianych dla zastawu umownego. Mowa tu zatem m.in. o wyga?ni?ciu wierzytelno?ci, przeniesieniu zastawu bez wierzytelno?ci oraz o zwróceniu przez zastawnika rzeczy zastawcy.