Stosunek cywilnoprawny to odmiana stosunku prawnego. Ze stosunkiem cywilnoprawnym powsta?ym mi?dzy danymi podmiotami mamy do czynienia wtedy, gdy ze wzgl?du na norm? prawa cywilnego, obowi?zkiem jednego z podmiotów jest okre?lone zachowanie w stosunku do drugiego. Stosunki cywilnoprawne mo?na podzieli? na: proste i z?o?one. Prosty stosunek cywilnoprawny to taki, w którym jednej stronie przys?uguje prawo podmiotowe, za? na drugiej stronie ci??y obowi?zek odpowiadaj?cy temu prawu (np. umowa darowizny; na darczy?cy ci??y obowi?zek bezp?atnego ?wiadczenia na rzecz obdarowanego, za? obdarowany ma prawo ??da? spe?nienia tego ?wiadczenia przez darczy?c?). Natomiast w z?o?onym stosunku cywilnoprawnym, ka?dej ze stron przys?uguje prawo podmiotowe, jak równie? na ka?dej ze stron ci??y okre?lony obowi?zek obowi?zek jednej strony sprz??ony jest z prawem podmiotowym drugiej strony (np. umowa sprzeda?y). Stosunek cywilnoprawny jest z?o?ony z trzech elementów:
podmiotów,
przedmiotu
oraz tre?ci.
Zgodnie z prawem cywilnym podmiotami stosunku cywilnoprawnego s? osoby fizyczne i osoby prawne. Osob? fizyczn? jest cz?owiek, który jako podmiot stosunków cywilnoprawnych posiada zdolno?? prawn? (mo?liwo?? bycia podmiotem praw i obowi?zków w sferze prawa cywilnego) i zdolno?? do czynno?ci prawnych (mo?liwo?? sk?adania o?wiadcze? woli wywo?uj?cych okre?lone skutki prawne). Osoba prawna to jednostka organizacyjna, której prawo przyznaje osobowo?? prawn?; przys?uguje jej zdolno?? prawna i zdolno?? do czynno?ci prawnych. Doda? nale?y, i? w obrocie cywilnoprawnym wyst?puj? te? tzw. u?omne osoby prawne, które nie s? osobami prawnymi, a w stosunku do których stosuje si? odpowiednio przepisy prawne o osobach prawnych. Ustawa przyznaje takim jednostkom organizacyjnym, nieposiadaj?cym osobowo?ci prawnej, zdolno?? s?dow?. Przedmiotem stosunku cywilnoprawnego jest zachowanie si? podmiotów tego stosunku; je?li zachowanie to dotyczy dobra (materialnego albo niematerialnego) przedmiotem jest tak?e takie dobro. Przyk?adowo, przedmiotem umowy o ?wiadczenie us?ug b?d? okre?lone w niej us?ugi (i tylko us?ugi). W przypadku zawarcia przez strony umowy sprzeda?y samochodu, przedmiotem stosunku cywilnoprawnego b?dzie zarówno zachowanie stron, jak i ów samochód.
Natomiast tre?? stosunku cywilnoprawnego obejmuje prawa i obowi?zki stron takiego stosunku. Tre?? stosunku prawnego pozwala na ustalenie, z jakim typem stosunków mamy do czynienia, np. z umow? sprzeda?y, darowizny, po?yczki itd. Podkre?li? nale?y, i? zgodnie z prawem cywilnym czynno?? prawna wywo?uje nie tylko skutki w niej wyra?one, lecz równie? te, które wynikaj? z ustawy, z zasad wspó??ycia spo?ecznego i z ustalonych zwyczajów. Oznacza to, i? ustalaj?c tre?? stosunku trzeba bra? pod uwag? nie tylko same postanowienia umowy stron, ale i postanowienia wynikaj?ce z ustawy, z zasad wspó??ycia spo?ecznego oraz z ustalonych zwyczajów.