Testament na tle czynno?ci prawnych jest czynno?ci? prawn? szczególn?. Nazwa testament jest wieloznaczna; rozumie si? przez ni? bowiem nie tylko czynno?? prawn? (charakteryzuj?c? si? pewnymi cechami), ale tak?e dokument obejmuj?cy odpowiednie o?wiadczenie woli testatora. Z regu?y jednak testament oznacza czynno?? prawn?, na oznaczenie dokumentu przepisy prawa cywilnego pos?uguj? si? tym poj?ciem rzadziej, wyj?tkowo (np. zniszczenie testamentu). Testament jest jedyn? czynno?ci? umo?liwiaj?c? spadkodawcy dysponowanie maj?tkiem na wypadek ?mierci, mo?e on w sposób swobodny i dowolny wskaza? osob? dziedzica. Testament spe?nia rozliczne funkcje: jest ?rodkiem przeniesienia maj?tku ze spadkodawcy na beneficjentów spadku, s?u?y regulacji okre?lonych stosunków niemaj?tkowych po ?mierci spadkodawcy (?ac. post mortem), ponadto nie sposób nie dostrzec jego funkcji pozaprawnej (zalecenia, rady, wskazówki). Wyró?nia si? trzy podstawowe cechy testamentu: dokonanie czynno?ci na wypadek ?mierci, jednostronno??, odwo?alno??. Istnienie tych trzech zasadniczych cech jest niezb?dne, aby mo?na by?o mówi? o testamencie. Doda? nale?y do nich równie? osobisty charakter tej czynno?ci prawnej, zasad? jest bowiem, i? testament nie mo?e by? sporz?dzony przez pe?nomocnika. Osobiste dzia?anie testatora, zarówno przy sporz?dzaniu, jak i odwo?aniu testamentu, jest konieczne. Skutki testamentu nast?puj? z mocy woli spadkodawcy, a nie z mocy ustawy (z ?ac. ex lege).
Testament jest czynno?ci? prawn?: jednostronn?, odwo?aln?, o charakterze osobistym, na wypadek ?mierci, dokonywan? w formie szczególnej. Jako czynno?? prawna jednostronna do sporz?dzenia testamentu konieczne i wystarczaj?ce jest tylko o?wiadczenie woli testatora. Nie jest potrzebne zatem o?wiadczenie woli innej osobie. Jako czynno?? o charakterze osobistym, (co pozostaje w ?cis?ym zwi?zku z jednostronnym charakterem testamentu) tre?? rozrz?dze? musi pochodzi? od samego spadkodawcy, a nie od innej osoby, cho?by by?a przez niego upowa?niona. Jako czynno?? odwo?alna testator ma mo?liwo?? odwo?ania sporz?dzonego testamentu w ka?dej chwili. Zrzeczenie si? przez spadkodawc? prawa odwo?ania testamentu jest niewa?ne. Ujawnianie powodów odwo?ania, jak i sporz?dzenia testamentu nie jest konieczne. Jako czynno?? prawna na wypadek ?mierci (?ac. mortis causa) testament nie powoduje powstania ?adnych praw ani obowi?zków dla kogokolwiek w chwili jego sporz?dzenia. Ponadto testator mo?e testament w ca?o?ci lub w cz??ci zawsze odwo?a?. Przed ?mierci? spadkodawcy testament nie wywo?uje skutków prawnych nawet w stosunku do samego spadkodawcy. Jego skuteczno?? zale?y zatem od ?mierci testatora i prze?ycia go przez osob? uprawnion?. Jako czynno?? prawna dokonywana w formie szczególnej do wa?no?ci testamentu konieczne jest, aby testator wyjawi? sw? ostatni? wol? w formie okre?lonej ustaw?. Jako czynno?? prawna przysparzaj?ca testament prowadzi do powi?kszenia maj?tku innej osoby ni? dokonuj?ca czynno?ci. Testator dysponuj?cy maj?tkiem na wypadek ?mierci na rzecz oznaczonej osoby ?yczy sobie, aby otrzyma?a ona okre?lon? korzy?? maj?tkow?.
Tre?? testamentu podlega ograniczeniom, które wynikaj? z ogólnych przepisów prawa cywilnego, dotycz?cych tre?ci czynno?ci prawnych. I tak, nie mo?e by? ona zatem sprzeczna z ustaw? i zasadami wspó??ycia spo?ecznego ani mie? na celu omini?cia ustawy. Z faktu, i? testament jest czynno?ci? prawn? wynika te? szereg zasad i postanowie? szczególnych z zakresu prawa spadkowego jego tre?? nie mo?e by? sprzeczna te? z tymi zasadami i postanowieniami (o ile maj? one charakter przepisów bezwzgl?dnie obowi?zuj?cych). Tym samym zasady i postanowienia szczególne ograniczaj? w pewnej mierze swobod? testowania. I tak, np. spadkodawca nie mo?e powo?a? w testamencie do dziedziczenia osoby fizycznej, która w chwili otwarcia spadku ju? nie ?yje albo nie jest pocz?ta, ani osoby prawnej, która w chwili otwarcia spadku nie istnieje. Natomiast okre?lenie bezspornej tre?ci testamentu nie jest mo?liwe. Z przepisów prawa cywilnego nie wynika jednoznaczna odpowied? na pytania, czy konieczne jest dla uznania danej czynno?ci za testament ustanowienie spadkobierców, czy te? mo?liwe jest ograniczenie jego tre?ci do innych rozrz?dze? (np. zapisów, polece?), natomiast przy za?o?eniu, i? nie jest niezb?dne ustanowienie spadkobiercy, czy testator mo?e ograniczy? tre?? testamentu do dyspozycji o charakterze niemaj?tkowym. Przepisy prawa cywilnego stwierdzaj? jedynie, i? spadkodawca ma swobod? w powo?aniu jednego czy te? wi?cej spadkobierców. Ponadto, niew?tpliwa jest dopuszczalno?? sporz?dzenia tzw. testamentu negatywnego.