Umowa franczyzy (franchising)


Franchising wp?ywa na rozszerzanie rynków zbytu poprzez organizowanie punktów sprzeda?y towarów i ?wiadczenia us?ug. W Polsce umowa franczyzny nie jest uregulowana w przepisach ustawowych, nale?y zatem do umów nienazwanych. Franchising polega na tym, i? jedna strona umowy – franczyzodawca (franchisingodawca, organizator sieci, franchisor) udziela pozwolenia (zgody, licencji, franchise), na prowadzenie w ramach sieci i pod firm? daj?cego pozwolenie okre?lonej dzia?alno?ci handlowej drugiej stronie – zwanej franczyzobiorc? (franchisingobiorca). Franczyzodawca organizuje sie? placówek sprzeda?y i us?ug. Prowadzone s? one przez przyst?puj?cych do sieci franczyzobiorców we w?asnym imieniu i na w?asny rachunek, na zewn?trz jednak wyst?puj? oni pod firm? franczyzodawcy.

Franczyzodawcami s? wi?c z regu?y przedsi?biorcy, którzy zdobyli renom?. Natomiast, franczyzobiorcami s? przedsi?biorcy, którzy nie posiadaj? tej renomy, ale posiadaj? kapita?, który zamierzaj? wykorzysta?. Dzi?ki umowie franczyzy maj? oni mo?liwo?? minimalizacji ryzyka gospodarczego, a to ze wzgl?du na pos?ugiwanie si? wypracowanymi i sprawdzonymi metodami (jest to tzw. transfer tajemnicy sukcesu). Przyk?adowo, na podstawie umowy franczyzy dzia?aj?: McDonald’s, Telepizza, Kolporter, ?abka, Getin Bank itp. Zasadniczym obowi?zkiem franczyzodawcy jest organizacja sieci. Poza tym jest on obowi?zany udost?pni? drugiej stronie prawo do znaku towarowego (firmowego), który jest zwi?zany z okre?lonym towarem lub us?ug?. Ponadto, musi on przekaza? tzw. recept? sukcesu – know how, która dotyczy produkcji towaru, handlu czy us?ug. 

Do zada? franczyzodawcy nale?y te? modernizacja metod produkcji, handlu czy us?ug, wdra?anie innowacji, szkolenie personelu itp. Podstawowym obowi?zkiem franczyzobiorcy jest natomiast zap?acenie jednorazowej op?aty za udzielenie zgody (licencji) na prowadzenie dzia?alno?ci gospodarczej. Ponadto, franczyzobiorca jest obowi?zany do uiszczania okresowych op?at, których wysoko?? zale?y od zysku lub obrotu. Kolejnym obowi?zkiem franczyzobiorcy jest wprowadzenie w ?ycie wiedzy nabytej od franczyzodawcy. Musi on tak?e dba? o jako?? i identyczno?? towaru i ?wiadczonych us?ug. Podkre?li? nale?y, i? umowy franczyzy cz?sto zawieraj? klauzule zakazuj?ce franczyzobiorcy dzia?alno?ci konkurencyjnej (zarówno w trakcie trwania umowy, jak i po jej zako?czeniu).Wyró?nia si? franchising: us?ugowy, produkcyjny i dystrybucyjny.

Franchising us?ugowy polega na tym, ?e franczyzobiorca, który ?wiadczy us?ugi (przewa?nie gastronomiczne, hotelarskie itp.) u?ywa znaku towarowego i innych nazw oraz oznacze? handlowych franczyzodawcy oraz wdra?a know – how do dzia?alno?ci ca?ej placówki. W przypadku franchisingu produkcyjnego, franczyzobiorca nie prowadzi tylko dzia?alno?ci us?ugowej czy handlowej, ale sam wytwarza towary wed?ug technologii udost?pnionej przez franczyzodawc?. Towary te s? nast?pnie zbywane ze znakiem franczyzodawcy. Natomiast, franchising dystrybucyjny ma miejsce wówczas, gdy franczyzobiorca prowadzi sprzeda? okre?lonych towarów, za? franczyzodawca pe?ni funkcj? „centrali” dystrybucji wytwarzanych przez niego towarów.



Przeglądaj artykuły prawnicze