Podstawowym obowi?zkiem najemcy jest ?wiadczenie wzajemne w postaci czynszu. Czynsz mo?e by? oznaczony w pieni?dzach lub w ?wiadczeniach innego rodzaju (np. ?wiadczenie jakich? dóbr, us?ug, przeniesienie w?asno?ci oznaczonych rzeczy itp.). Czynsz pieni??ny i niepieni??ny mo?e by? ?wiadczeniem okresowym albo jednorazowym (z regu?y czynsz ma charakter okresowy). Mog? równie? wyst?powa? niepieni??ne ?wiadczenia okresowe o charakterze ci?g?ym. Najemca ma obowi?zek uiszcza? czynsz w umówionym terminie. W my?l przepisów, je?eli termin p?atno?ci czynszu nie zosta? okre?lony w umowie, czynsz powinien by? p?acony z góry. W przypadku, gdy okres najmu trwa nie d?u?ej ni? miesi?c za ca?y czas najmu, a gdy najem ma trwa? d?u?ej ni? miesi?c albo gdy umowa by?a zawarta na czas nie oznaczony miesi?cznie, do dziesi?tego dnia miesi?ca. W sytuacji, gdy czynsz nie zostanie uiszczony w oznaczonym terminie, wynajmuj?cy ma prawo ??da? wykonania zobowi?zania i odszkodowania za zw?ok? (a je?li czynsz ma charakter pieni??ny tak?e odsetek za opó?nienie). Dodatkowo, je?eli najemca opó?nia si? z zap?at? czynszu co najmniej za dwa pe?ne okresy p?atno?ci, wynajmuj?cy mo?e wypowiedzie? najem bez zachowania terminów wypowiedzenia.
Dla zabezpieczenia czynszu oraz ?wiadcze? dodatkowych, z którymi najemca zalega nie d?u?ej ni? rok, wynajmuj?cemu przys?uguje ustawowe prawo zastawu na rzeczach ruchomych najemcy wniesionych do przedmiotu najmu, chyba ?e rzeczy te nie podlegaj? zaj?ciu. Ustawowe prawo zastawu wygasa wówczas, gdy rzeczy obci??one zastawem zostan? z przedmiotu najmu usuni?te. W takiej sytuacji wynajmuj?cy mo?e si? sprzeciwi? usuni?ciu rzeczy obci??onych zastawem i zatrzyma? je na w?asne niebezpiecze?stwo, dopóki zaleg?y czynsz nie b?dzie zap?acony lub zabezpieczony. Kolejny obowi?zek najemcy polega na u?ywaniu rzeczy naj?tej (przez ca?y czas trwania najmu) w sposób okre?lony w umowie, a gdy umowa nie okre?la sposobu u?ywania w sposób odpowiadaj?cy w?a?ciwo?ciom i przeznaczeniu rzeczy. Bez zgody wynajmuj?cego najemca nie mo?e czyni? w rzeczy zaj?tej zmian sprzecznych z umow? lub z przeznaczeniem rzeczy. Ponadto, najemc? obci??aj? drobne nak?ady zwi?zane ze zwyk?ym u?ywaniem rzeczy. Natomiast je?eli w czasie trwania najmu oka?e si? potrzeba napraw, które obci??aj? wynajmuj?cego, najemca powinien go o tym niezw?ocznie zawiadomi?.
Je?eli umowa najmu nie stanowi inaczej, najemca mo?e rzecz naj?t? odda? w ca?o?ci lub cz??ci osobie trzeciej do bezp?atnego u?ywania albo w podnajem. W takiej sytuacji najemca oraz osoba trzecia s? odpowiedzialni wzgl?dem wynajmuj?cego za to, ?e rzecz naj?ta b?dzie u?ywana zgodnie z obowi?zkami wynikaj?cymi z umowy najmu.
Stosunek wynikaj?cy z zawartej przez najemc? umowy o bezp?atne u?ywanie lub podnajem rozwi?zuje si? najpó?niej z chwil? zako?czenia stosunku najmu. Oznacza to, i? po ustaniu najmu osoba trzecia nie mo?e odmówi? wydania rzeczy b?d?cej przedmiotem najmu. Je?eli natomiast najemca u?ywa rzeczy w sposób sprzeczny z umow? lub z przeznaczeniem rzeczy albo gdy rzecz zaniedbuje do tego stopnia, ?e zostaje ona nara?ona na utrat? lub uszkodzenie, wynajmuj?cy mo?e wypowiedzie? najem bez zachowania terminów wypowiedzenia. Nast?pstwem takiej sytuacji b?dzie wi?c odebranie rzeczy naj?tej najemcy. Po zako?czeniu stosunku najmu na najemcy ci??y obowi?zek zwrotu rzeczy naj?tej. Niewykonanie lub nienale?yte wykonanie takiego zobowi?zania jest podstaw? odpowiedzialno?ci najemcy za szkod? wyrz?dzon? wynajmuj?cemu. Rzecz nale?y zwróci? w nie pogorszonym stanie (poza zu?yciem rzeczy b?d?cym nast?pstwem jej prawid?owego u?ywania). Prawo cywilne wprowadza domniemanie, i? rzecz by?a wydana najemcy w stanie dobrym i przydatnym do umówionego u?ytku. Zatem udowodnienie istnienia okoliczno?ci przeciwnych ci??y na najemcy.