Prawo do urlopu wypoczynkowego


Nauka i orzecznictwo prawa pracy nadaje prawu do urlopu wypoczynkowego charakter uprawnienia pracowniczego. Urlop wypoczynkowy definiowany jest jako coroczny, nieprzerwany, p?atny okres, którego celem jest umo?liwienie pracownikowi wypoczynku w wymiarze okre?lonym przepisami prawa. Przepisy obowi?zuj?ce okre?laj? zasady udzielania urlopu wypoczynkowego, nale?? do nich: prawo do p?atnego, corocznego urlopu, prawo do urlopu udzielanego w naturze oraz prawo do nieprzerwanego urlopu. Nie jest dopuszczalne zrzeczenie si? prawa do urlopu wypoczynkowego przez pracownika.

W my?l zasady ogólnej, dotycz?cej uwzgl?dniania sta?u pracy podczas obliczania wymiaru urlopu wypoczynkowego, w danym roku kalendarzowym wymiar urlopu dla pracowników zatrudnionych krócej ni? 10 lat wynosi 20 dni, natomiast dla pracowników zatrudnionych powy?ej 10 lat wynosi 26 dni. Ponadto, do okresu zatrudnienia, od którego zale?y zarówno prawo do urlopu jak i wymiar urlopu dodaje si? poprzednie okresy zatrudnienia. Zgodnie z uregulowaniami tej ga??zi prawa nale?y mie? na uwadze, ?e dodatkowo do okresu pracy, od którego zale?y wymiar urlopu dodaje si? okresy nauki. Tytu?em przyk?adu, uko?czenie szko?y wy?szej uprawnia do doliczenia do okresu pracy 8 lat, a szko?y zasadniczej nie wi?cej ni? 3 lat. Niemniej jednak okresy nauki nie podlegaj? sumowaniu. W przypadku uko?czenia kilku szkó? przez danego pracownika, do okresu pracy zalicza si? tylko jedn? z nich, najkorzystniejsz? dla pracownika. Urlop wypoczynkowy mo?e zosta? udzielony zarówno w dniach pracy, jak równie? w wymiarze godzinowym.

Obowi?zkiem pracodawcy jest udzielenie urlopu wypoczynkowego pracownikowi w roku kalendarzowym, w którym dany pracownik uzyska? do niego prawo. Ustawowym wymogiem natomiast jest, aby urlopy by?y udzielane zgodnie z planem urlopów. Przepisu obowi?zuj?ce zezwalaj? równie? pracownikowi na z?o?enie wniosku o dokonanie podzia?u urlopu na cz??ci. Jedynym zastrze?eniem w tym wzgl?dzie jest zapis sugeruj?cy, ?e co najmniej jedna cze?? powinna trwa?14 kolejnych dni kalendarzowych. Zapis ten ma swe odniesienie równie? w prawie mi?dzynarodowym, gdzie równie? zosta? przyj?ty wymóg, aby jedna cz??? podzielonego urlopu wypoczynkowego wynosi?a dwa tygodnie. Nauka prawa pracy wyznacza czas uprawniaj?cy do z?o?enia stosownego wniosku, czyli a? do sporz?dzenia planu urlopu. Niemniej jednak, w wyj?tkowych sytuacjach, dopuszczalne jest ponadto dokonanie zmian w planie urlopów. Zmiany w tym przedmiocie mog? nast?pi? zarówno z inicjatywy pracownika, jak i pracodawcy poprzez przesuni?cie terminu urlopu. Do oceny pracodawcy nale?y zasadno?? z?o?onego przez pracownika wniosku o przesuni?cie terminu urlopu umotywowanego wa?nymi przyczynami.

Pracodawcy nadane zosta?o równie? uprawnienie do odwo?ania pracownika z urlopu wypoczynkowego wtedy, gdy wymagana jest jego obecno?? w zak?adzie pracy. Zastrze?eniem ustawowym jest wymóg, aby tych okoliczno?ci nie mo?na by?o przewidzie? w momencie rozpocz?cia urlopu wypoczynkowego. Zabezpieczeniem i form? rekompensaty dla pracownika, któremu urlop wypoczynkowy zosta? przerwany, jest obowi?zek pokrycia kosztów przez pracodawc?. Pracownik mo?e utraci? prawo do niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, po up?ywie okresu przedawnienia, w tym przypadku lat 3 od dnia jego wymagalno?ci. Roszczenie o udzielenie urlopu wypoczynkowego ma charakter maj?tkowy. Jego warto?? oceniana i ustalana jest przez jeden czynnik, jakim jest wysoko?? wynagrodzenia urlopowego w ka?dym indywidualnym przypadku.



Przeglądaj artykuły prawnicze