Obrót prawami pochodnymi


Wi?kszo?? instrumentów pochodnych b?d?cych no?nikami praw pochodnych mo?e przybra? form? papieru warto?ciowego. Dzi?ki temu mog? by? przedmiotem obrotu na rynku gie?dowym. Prawa pochodne wyst?puj? w obrocie na rynku terminowym (gdzie transferowi podlegaj? zobowi?zania) obok instrumentów rynku kasowego (gdzie transferowi podlegaj? aktywa, np. akcje). Zap?ata za prawa pochodne nast?puje w przysz?o?ci, podczas gdy na rynku kasowym zap?ata nast?puje z chwil? transakcji. Ryzyko zysku lub straty przy obrocie prawami pochodnymi jest du?o wy?sze ni? inwestycja w instrumenty rynku kasowego. Jest to rezultatem tzw. efektu d?wigni, gdy? kwot? jak? trzeba zainwestowa? w instrument pochodny stanowi depozyt zabezpieczaj?cy w wysoko?ci ok. 10%, a wi?c tylko cz??? kwoty jaka jest potrzebna do dokonania transakcji. Szczegó?owe wysoko?ci warto?ci depozytów ustala Krajowy Depozyt Papierów Warto?ciowych. Na Gie?dzie Papierów Warto?ciowych notowane s? ró?ne prawa pochodne, poczynaj?c od kontraktów na indeks WIG20, kontraktów na indeks MIDWIG (który odzwierciedla stan koniunktury ?rednich spó?ek gie?dowych), kontraktów na kurs dolara, na kurs euro oraz na akcje spó?ek, a na opcjach i warrantach ko?cz?c.

Je?li chodzi o kurs kontraktu terminowego to podawany jest on w punktach. Cen? kontraktu ustala si? mno??c liczb? punktów przez 10 z?otych. Kontrakty wyst?puj? w obrocie w tzw. seriach, czyli grupach kontraktów, które maj? taki sam termin wykonania. Wyst?puj? serie marcowe, czerwcowe, wrze?niowe i grudniowe. Termin realizacji wypada w trzeci pi?tek ka?dego z wymienionych w zdaniu poprzednim miesi?cy. Mo?liwo?? zysku jest przy kontraktach terminowych znacznie wy?sza ni? w przypadku kupna akcji, co wynika ze wspomnianej wcze?niej konstrukcji d?wigni finansowej. W obrocie kontraktami terminowymi stosuje si? zwroty takie jak „otwarcie pozycji” oraz "zamkni?cie pozycji”. To pierwsze oznacza, ?e znalaz? si? zarówno sprzedaj?cy, jak i kupuj?cy, którzy po tej samej cenie chc? dokona? transakcji. Natomiast drugie poj?cie oznacza sytuacj?, kiedy przed terminem realizacji kontraktu terminowego zawarty zostanie kontrakt przeciwny, ale z tym samym terminem wykonania. Jej celem jest najcz??ciej wcze?niejsza realizacja zysków lub minimalizacja strat. Kontrakty terminowe rozliczane s? wy??cznie pieni??nie, a obrót nimi odbywa si? w systemie notowa? ci?g?ych.

Obrót opcjami jest podobny do obrotu kontraktami terminowymi. Ich kursy tak?e podawane s? w punktach indeksowych. Cen? opcji ustala si? poprzez pomno?enie jej kursu przez mno?nik, który w przypadku opcji notowanych na GPW wynosi 10 z?. Gdy kto? kupuje opcje, to mówi si?, ?e otwiera on „d?ug? pozycj?”. Podobnie jak kontrakty terminowe, opcje notowane na GPW wygasaj? w trzeci pi?tek, czerwca, wrze?nia, marca i grudnia oraz wyst?puj? w seriach.



Przeglądaj artykuły prawnicze