Prawo poboru akcji


Prawo poboru jest uprawnieniem dotychczasowych akcjonariuszy polegaj?cym na pierwsze?stwie obj?cia nowych akcji w stosunku do liczby posiadanych akcji. Sytuacja taka wyst?pi, gdy spó?ka akcyjna zdecyduje si? na podwy?szenie kapita?u zak?adowego poprzez emisj? nowych akcji. Jednym ze sposobów, w jaki oferowane s? te akcje do obj?cia jest subskrypcja zamkni?ta. Polega ona na tym, ?e akcje oferowane s? wy??cznie tym akcjonariuszom, którym s?u?y prawo poboru. W takim wypadku uchwa?a walnego zgromadzenia wspólników o podwy?szeniu kapita?u zak?adowego musi wskazywa? dzie? prawa poboru, czyli dzie? wed?ug którego okre?leni zostaj? akcjonariusze, którym przys?uguje prawo poboru nowych akcji. Ka?da osoba, która w tym dniu posiada akcje spó?ki mo?e wykona? prawo poboru. Dzie? prawa poboru musi przypa?? w ci?gu 3 miesi?cy od powzi?cia uchwa?y o podwy?szeniu kapita?u zak?adowego w przypadku niepublicznych spó?ek akcyjnych, a w ci?gu 6 miesi?cy w przypadku spó?ek publicznych.

Wyj?tkowo walne zgromadzenie akcjonariuszy mo?e pozbawi? wspólników prawa poboru akcji. Pozbawienie mo?e nast?pi? co do wszystkich akcji nowej emisji lub ich cz??ci. Uchwa?a w tej sprawie musi zosta? podj?ta wi?kszo?ci? przynajmniej czterech pi?tych g?osów. Pozbawienie prawa poboru musi nast?pi? w interesie spó?ki. Dodatkowym warunkiem koniecznym do odebrania prawa poboru jest zapowiedzenie w porz?dku obrad walnego zgromadzenia g?osowania nad uchwa?? dotycz?c? tej sprawy. Kolejnym wymogiem jest przedstawienie walnemu zgromadzeniu akcjonariuszy przez zarz?d spó?ki pisemnej opinii, która uzasadnia?aby powody pozbawienia prawa poboru, a tak?e proponowan? cen? emisyjn? akcji lub sposób jej ustalenia. Spó?ka nie mo?e jednak skorzysta? z pozbawienia prawa poboru je?eli w uchwale o podwy?szeniu kapita?u zak?adowego spó?ki postanowiono, ?e nowe akcje b?d? obj?te w ca?o?ci przez instytucj? finansow? (tzw. subemitenta), który zaoferuje je nast?pnie akcjonariuszom, by ci mieli mo?liwo?? wykonania przys?uguj?cego prawa poboru. Warunki takiego poboru okre?lone s? w uchwale o podwy?szeniu kapita?u zak?adowego. Mo?na w niej zawrze? tak?e klauzul?, ?e w przypadku, gdy akcjonariusze, którym przys?uguje prawo poboru, nie obejm? cz??ci albo wszystkich oferowanych im akcji nowe akcje maj? by? obj?te przez subemitenta. Wtedy pozbawienie prawa poboru tak?e jest niemo?liwe.

Wykonanie prawa poboru nast?puje przez obj?cie akcji. Procedura rozpoczyna si? od og?oszenia wydanego przez zarz?d, które zawiera m.in. zasady przydzia?u akcji dotychczasowym akcjonariuszom, miejsce, termin oraz wysoko?? wp?at na akcje, skutki niewykonania prawa poboru, skutki nieuiszczenia nale?nych wp?at oraz termin, do którego akcjonariusze mog? wykonywa? prawo poboru akcji, przy czym nie mo?e by? on krótszy ni? trzy tygodnie od daty og?oszenia. W przypadku, gdy wszystkie dotychczasowe akcje s? imienne zamiast og?oszenia mo?na dokona? zawiadomienia wszystkich akcjonariuszy listem poleconym. Termin prawa poboru nie mo?e by? krótszy ni? dwa tygodnie od daty wys?ania listu poleconego. W przypadku, gdy w pierwszym terminie akcjonariusze nie skorzystali z prawa poboru akcji zarz?d ma obowi?zek dokona? drugiego og?oszenia w którym okre?li co najmniej dwutygodniowy termin do obj?cia pozosta?ych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy. Prawo poboru mo?na równie? sprzeda? innemu inwestorowi. Je?li s? to prawa poboru akcji spó?ek publicznych, to mog? one by? emitowane na Gie?dzie Papierów Warto?ciowych w Warszawie.

Zazwyczaj cena emisyjna nowych akcji jest ni?sza ni? cena rynkowa, co jest zach?t? do ich obj?cia. Ka?dej dotychczasowej akcji odpowiada jedno prawo poboru. W zale?no?ci od ilo?ci akcji nowej emisji do obj?cia jednej z takich akcji potrzebne b?dzie kilka praw poboru. T? ilo?? oblicza si? dziel?c dotychczasow? liczb? akcji przez liczb? akcji nowej emisji. O op?acalno?ci poboru akcji nowej emisji decyduje teoretyczna warto?? prawa poboru, któr? oblicza si? poprzez odj?cie od aktualnej ceny akcji ceny emisyjnej nowych akcji i podzielenie tej kwoty liczb? praw poboru konieczn? do zakupu jednej akcji nowej emisji plus jeden. Warto?? ta pokazuje o ile taniej zap?aci? za jedn? akcj? dotychczasowy akcjonariusz korzystaj?cy z prawa poboru w stosunku do inwestora zewn?trznego, który chcia?by kupi? akcje za cen? rynkow?.



Przeglądaj artykuły prawnicze