Podzia? transakcji gie?dowych, transakcje spot i futures


Gie?dy s? to spotkania handlowe, organizowane w ustalonym miejscu oraz czasie, na których dochodzi do zawierania umów kupna – sprzeda?y wszelkiego rodzaju towarów po cenach og?oszonych w codziennych notowaniach. Transakcje gie?dowe zawierane s? za? na podstawie obowi?zuj?cego regulaminu przez cz?onków gie?dy, którzy po?rednicz? w zawieraniu takich transakcji. Celem gie?d jest stworzenie jednolitych warunków i standardów zawierania transakcji gie?dowych. Gie?dy podlegaj? kontroli oraz nadzorowi ze strony pa?stwa. Przedmiotem obrotu gie?dowego mo?e by? niemal?e wszystko (zarówno towary, jak i us?ugi czy papiery warto?ciowe).

Transakcje zawierane na gie?dach odbywaj? si? na podstawie obowi?zuj?cego regulaminu. Transakcje gie?dowe obejmuj? przede wszystkim standardowe transakcje kupna i sprzeda?y. Transakcje na gie?dzie mog? za? mie? charakter transakcji rzeczywistych (zaledwie kilka procent wszystkich transakcji) albo transakcji nierzeczywistych (pozosta?e transakcje). Transakcje rzeczywiste to takie, w których dochodzi do rzeczywistej, materialnej wymiany pieni?dza na towar i towaru na pieni?dz. W?ród transakcji rzeczywistych mo?na wyró?ni? transakcje z natychmiastow? dostaw?, transakcje na towary w drodze oraz transakcje na za?adowanie. Pierwsze z nich to transakcje, w których odbiór towaru nast?puje szybko (najcz??ciej od jednego do czternastu dni). Transakcje na towary w drodze to takie, w których towar jest ju? w drodze, za? po zawarciu umowy kupuj?cy decyduje o miejscu dostarczenia. Transakcje na za?adowanie za? oznaczaj? takie transakcje, w których towar ma dopiero zosta? za?adowany i dostarczony do okre?lonego umow? miejsca.

Natomiast transakcje nierzeczywiste (zdecydowana wi?kszo??) nie powoduj? fizycznego przemieszczenia towaru. Transakcje nierzeczywiste co do zasady zawierane s? bowiem w celu wykorzystania waha? na gie?dzie i odsprzeda?y nabytego towaru innemu podmiotowi za wy?sz? cen?. Transakcje nierzeczywiste mo?na podzieli? na: transakcje spekulacyjne i transakcje zabezpieczaj?ce. Transakcje spekulacyjne zawierane s? w celu uzyskania dochodu, który wynika ze zmian notowa? gie?dowych. Transakcje te opieraj? si? na prognozowaniu wzrostu kursu danego towaru b?d?cego przedmiotem operacji gie?dowych. Transakcje te wi??? si? jednak z ryzykiem, i? dany kurs nie wzro?nie (brak dochodu), a nawet i dojdzie do jego obni?enia, co doprowadzi do strat po stronie podmiotu dokonuj?cego danej transakcji. Transakcje spekulacyjne mog? by? dokonywane zarówno na rynku transakcji bie??cych, jak i na rynku transakcji terminowych. Natomiast transakcje zabezpieczaj?ce funkcjonuj? na gie?dzie w celu ochrony przed stratami, do jakich dochodzi w wyniku niekorzystnych zmian cen. Mowa tu przede wszystkim o transakcjach typu hedge. Ochrona uczestników gie?dy przed ryzykiem to jedna z podstawowych funkcji rynków terminowych. Warto tak?e wspomnie?, i? na gie?dzie zawierane s? transakcje o charakterze szczególnym. Zalicza si? do nich: transakcje pakietowe: przedsesyjne i pozasesyjne, transakcje redystrybucyjne oraz transakcje odkupu i odsprzeda?y.

Na rynkach gie?dowych zawierane s? tak?e transakcje typu spot i futures. Transakcje spot to transakcje o charakterze natychmiastowym (bie??ce – realizowane w chwili ich zawarcia), za? transakcje futures to transakcje terminowe (realizowane w pewnym odst?pie czasu od chwili ich zawarcia). Transakcje futures zawierane s? w drodze umowy pomi?dzy kupuj?cym (sprzedaj?cym) a gie?d? lub izb? rozliczeniow?. Sprzedaj?cy zobowi?zuje si? w takiej umowie do sprzeda?y okre?lonego instrumentu finansowego za okre?lon? cen? w okre?lonym terminie. Cena taka zwana jest cen? terminow? (futures price), za? termin realizacji umowy to data rozliczenia (settlement date) lub data dostawy (delivery date). Przedmiotem transakcji futures s? za? przede wszystkim: waluty, papiery warto?ciowe, a tak?e depozyty bankowe o sta?ym oprocentowaniu. Celem transakcji futures jest po pierwsze zabezpieczenie podmiotów dokonuj?cych takich transakcji przed niekorzystnymi zmianami cen na rynku. Jak ju? wspomniano transakcje futures zawierane s? tak?e w celu spekulacji. Podmiot realizuj?cy tak? transakcj? terminow? liczy bowiem na trafn? prognoz? notowa? gie?dowych, a co si? z tym wi??e na osi?gni?cie zysku



Przeglądaj artykuły prawnicze